Różnorodność dostępnych form suplementów może przyprawiać o zawrót głowy, sprawiając, że wybór między kapsułkami, tabletkami a płynami staje się zadaniem niemożliwym do wykonania. Zapewne nie raz zastanawiałeś się, która z tych form sprawdzi się najlepiej i czy ma jakikolwiek wpływ na skuteczność. Czy forma suplementu to jedynie kwestia dobrze rozwiniętego marketingu, czy efekt przemyślanej strategii mającej poprawić wchłanianie?
W jakich formach występują suplementy diety?
Suplementy diety występują w różnych formach, takich jak tabletki, kapsułki, proszki, płyny, kapsułki miękkie, żele, a nawet maści [1]. Każda forma ma swoje unikalne cechy, w różny sposób wpływając na szybkość wchłaniania, wygodę stosowania i preferencje konsumentów. Wynika to z faktu, że różne formy suplementu mogą zawierać różną dawkę substancji aktywnej (inaczej jest w przypadku leku oryginalnego i leku generycznego, gdzie i skład i dawka w obu przypadkach powinna być ta sama) [2]. Wybór odpowiedniej formy suplementu zależy od indywidualnych potrzeb zdrowotnych, preferencji oraz celu suplementacji [3].
Kapsułki – rodzaje
Kapsułki to stała forma suplementu, składająca się z osłonki i wypełnienia. Zawierają substancje czynne oraz pomocnicze (np. substancje zapachowe). Precyzyjnie odmierzona porcja substancji w każdej kapsułce umożliwia jej łatwe dozowanie. To wygodna i dokładna forma podawania leków lub suplementów, umożliwiająca kontrolowane uwalnianie substancji aktywnych zgodnie z potrzebami pacjenta. Najczęściej wyróżnia się:
- kapsułki twarde
- kapsułki miękkie
- kapsułki dojelitowe
- kapsułki o modyfikowanym uwalnianiu
- kapsułki skrobiowe
Tabletki – rodzaje
Istnieje wiele różnych rodzajów tabletek, a każdy rodzaj może mieć specyficzne cechy, zastosowania i metody działania. Oto najważniejsze:
- tabletki powlekane
- tabletki niepowlekane
- tabletki dojelitowe
- tabletki o modyfikowanym uwalnianiu
- tabletki do przygotowania zawiesiny
- tabletki ulegające rozpadowi w jamie ustnej
- tabletki musujące
Zestaw na siłownię
- przedtreningówka Trec Boogieman 300g
- odżywka białkowa Trec Whey 100 700g
- kompleks witamin i minerałów Trec Multipack 60kaps.
- PLAN TRENINGOWY na 30 dni Gratis
- Shaker Gratis
Suplementy diety w formie płynnej
Płynna postać leku lub suplementu jest najwygodniejszą formą, ponieważ preparat występuje już w takiej postaci, jakiej potrzebuje organizm. Suplementy diety w formie płynnej zwykle przyjmuje się przy pomocy zakraplacza, łyżki lub miarki. Płynna postać suplementów to dobre rozwiązanie dla osób, które mają trudności z połykaniem tabletek czy kapsułek oraz tych, którym zależy na szybkim wchłanianiu substancji aktywnych przez organizm.
Suplementy w proszku
Suplementy pod postacią proszku mają tę zaletę, że są łatwe w przygotowaniu. Poza tym można je dozować wedle uznania, a dawki niektórych składników mogą być wyższe niż w przypadku innych form suplementów. Charakterystyczna dla suplementów w proszku jest dostępność dużej gamy smaków. Głównie jest to spowodowane faktem, że substancje czynne znajdujące się w sproszkowanych suplementach w wersji podstawowej mogłyby pozostawiać niemiłe odczucia smakowe.
Może zainteresuje Cię: Jakie odżywki na początek? TOP5 suplementów dla nowicjuszy
Czy forma suplementu diety ma znaczenie?
Forma suplementu diety może mieć pewne znaczenie głównie, jeśli chodzi o to, jakie substancje aktywne są zawarte w produkcie, jaka dawka tych substancji jest potrzebna w jednej porcji oraz jaki rodzaj wchłaniania jest zalecany dla tego typu suplementu [4].
Warto wiedzieć, że suplementy (bez względu na rodzaj) nie zawierają substancji leczniczych, a substancje aktywne są najczęściej pochodzenia naturalnego.
Sprawdź: Odżywki i suplementy dla początkujących
Co lepsze – kapsułka czy tabletka?
Odpowiedź na to pytanie jest zależna od kilku kwestii:
- szybkość uwalniania substancji aktywnej
- biodostępność
- wchłanianie
- skład i dodatki, w tym zawartość substancji pomocniczych
- stabilność składników
- łatwość połykania
Tabletka a kapsułka – różnice
Tabletka i kapsułka różnią się od siebie pod kilkoma względami:
- Skład i budowa. W przypadku tabletki składniki aktywne i pomocnicze są sprasowane w zwartą strukturę. To daje możliwość podzielenia dawki. Otoczka kapsułki zazwyczaj jest wykonana z żelu, natomiast wypełnienie kapsułki może mieć postać płynu, proszku lub granulatu.
- Szybkość rozpuszczania i wchłaniania. Tabletki z reguły wymagają więcej czasu na rozpuszczenie i wchłanianie substancji aktywnych niż kapsułki, choć są i takie, które muszą rozpaść się jeszcze w jamie ustnej. Tabletki o przedłużonym uwalnianiu cechują się kontrolowanym uwalnianiem substancji przez dłuższy czas.
- Ochrona substancji aktywnych. Tabletki są bardziej odporne na warunki środowiskowe takie jak wilgoć, światło czy powietrze niż suplementy w postaci kapsułek.
- Łatwość połykania. Kapsułki są miękkie, elastyczne i łatwiejsze do połykania niż tabletki, które często bywają duże i mają porowatą powierzchnię. Tabletki powlekane mogą być nieco łatwiejsze do przełykania dzięki pokrywającej je specjalnej substancji.
W jakiej formie suplementy są najlepsze?
Wybierając formę suplementu, należy wziąć pod uwagę:
- Wchłanianie – różne formy suplementów mogą być wchłaniane z różną szybkością i efektywnością, na przykład niektóre substancje lepiej wchłaniają się w formie proszku, podczas gdy inne w formie kapsułki czy płynu.
- Tolerancja organizmu na składniki aktywne – ludzie mogą różnie tolerować różne formy suplementu, np. osoby mające problemy z połykaniem będą naturalnie skłaniać się do proszku lub płynu zamiast tabletek.
- Trwałość – niektóre substancje są bardziej stabilne w określonych formach (np. kapsułki żelatynowe chronią łatwo utleniające się składniki przed wpływem światła i powietrza).
- Cel suplementacji – jeśli potrzebujesz, aby suplement zaczął działać szybko, np. jak w przypadku potrzeby uzupełnienia energii, preparaty w postaci proszku, o konsystencji pasty, żelu, czy tabletki musujące są bardziej odpowiednie niż tabletki dojelitowe o przedłużonym uwalnianiu.
- Indywidualne preferencje – preferencje smakowe, czy łatwość przyjmowania to częste kryteria wyboru formy suplementu.
- Dawka substancji aktywnych – jeśli substancja czynna, którą chcesz dostarczyć organizmowi, wymaga dużej dawki, naturalnym wyborem jest postać proszku (niemożliwe byłoby zamknięcie wymaganej porcji np. odżywki białkowej w tabletce lub kapsułce).
Zestaw na siłownię XXL
- gainer Trec Mass XXL 3000g
- kreatyna Trec CM3 Powder 250g
- rękawiczki treningowe Trec Rękawiczki Classic
- kompleks witamin Trec Multivitamin for Men 90kaps.
- PLAN TRENINGOWY na 30 dni Gratis
- Shaker Gratis
Co przyswaja się najszybciej?
Kapsułki, tabletki czy płyn – co wchłania się najszybciej? Szybkość wchłaniania zależy od wielu czynników, chociaż największy wpływ na to mają:
- rodzaj substancja aktywnej
- indywidualne cech organizmu
- obecność jedzenia w żołądku
Płyny mogą się szybko wchłaniać, ponieważ nie wymagają długotrwałego trawienia i rozkładania. Podobnie jest z proszkami, które są rozrabiane z wodą. Kapsułki miękkie wypełniane mają elastyczną, miękką otoczkę, która szybko ulega rozkładowi w przewodzie pokarmowym, uwalniając zawartość. Dlatego substancje aktywne w nich zawarte z reguły wchłaniają się szybciej niż kapsułki twarde, a tym bardziej twarde tabletki.
W wielu przypadkach decyzja o zastosowaniu danej formy suplementu może być podyktowana potrzebą przyspieszenia lub opóźnienia wchłaniania substancji przez poszczególne części przewodu pokarmowego. W innych sytuacjach problemem może być dawka, stabilność związków lub okres przydatności.
Bibliografia:
- Sadia Hassan et al: Dietary Supplements: Types, Health Benefits, Industry and Regulation. Functional Foods and Nutraceuticals pp 23–38.
https://link.springer.com/chapter/10.1007/978-3-030-42319-3_3 - Anna Pawlak i wsp: Ocena zawartości żelaza w witaminowo-mineralnych suplementach diety. BROMAT. CHEM. TOKSYKOL. – XLIX, 2016, 1, str. 23 – 31
https://www.ptfarm.pl/pub/File/Bromatologia/2016/Nr%201/Bromatologia%201_2016.pdf#page=24 - Regina Ewa Wierzejska: Dietary Supplements—For Whom? The Current State of Knowledge about the Health Effects of Selected Supplement Use. Int J Environ Res Public Health. 2021 Sep; 18(17): 8897.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC8431076/ - Halina Bojarowicz, Paulina Dźwigulska: Suplementy diety. Część II. Wybrane składniki suplementów diety oraz ich przeznaczenie. Hygeia Public Health 2012, 47(4): 433-441
http://www.h-ph.pl/pdf/hyg-2012/hyg-2012-4-433.pdf
Podobne artykuły:
- Najlepsze suplementy na stawy – ranking 2024
- Ranking witamin i minerałów – najlepsze witaminy i minerały 2024
- Najlepsza L-karnityna – ranking 2024. Jaką formę L-karnityny wybrać?
- Najlepsze termogeniki – ranking spalaczy 2024
- Najmocniejszy kolagen na stawy – ranking 2024