Adaptogeny – właściwości, rodzaje, stosowanie, opinie

Ludzkie ciało to sprawnie pracująca machina. Czasami zdarza się jednak, że jakiś trybik przestaje nadążać, co ciągnie za sobą szereg negatywnych skutków ubocznych. Adaptogeny zwiększają odporność organizmu oraz pomagają dostosować się mu lepiej do niesprzyjających warunków zewnętrznych. W świecie, w którym jesteśmy poddawani coraz większemu napięciu oraz stresowi, układ nerwowy bywa przebodźcowany. Odczuwamy wtedy zmęczenie fizyczne oraz psychiczne. Jednym ze skutecznych, naturalnych sposobów poradzenia sobie z ciężkim okresem jest sięgnięcie po rośliny adaptogenne. Czym one dokładnie są? W jaki sposób działają oraz kto i w jakich okolicznościach powinien po nie sięgać? Przyjrzyjmy się najpopularniejszym adaptogenom.

Sam termin adaptogeny stał się popularny stosunkowo niedawno. Wcześniej znali go przede wszystkim farmaceuci oraz osoby zajmujące się ziołolecznictwem. Dzisiaj każdy bez wyjątku słyszał, że przyjmowanie adaptogenów niesie pozytywny wpływ na organizm człowieka. Warto jednak dowiedzieć się dlaczego były one powszechnie stosowane w medycynie naturalnej, a także jakie właściwości immunostymulujące wykazują poszczególne rośliny. Osoby cierpiące z powodu nadmiernego zmęczenia oraz stresu znajdą w tym artykule zioło, które będzie w stanie wesprzeć ich funkcjonowanie.

Adaptogeny – co to jest?

Adaptogeny to przede wszystkim substancje pochodzenia roślinnego, które zwiększają tolerancję ustroju na działanie zmieniających się warunków środowiskowych. Ich oddziaływanie na organizm człowieka jest często holistyczne, a mechanizm działania adaptogenów sprawia, że mają korzystny wpływ na równowagę organizmu.

Warto wiedzieć, że termin adaptogeny został wprowadzony przez rosyjskiego naukowca, który badał rośliny wykazujące pozytywny i niespecyficzny wpływ na człowieka w 1940 roku. Na przestrzeni lat definicja tego co możemy określić tym mianem ulegała zmianie. Obecnie nie jest ona jasno i konkretnie sprecyzowana. Istotne jest jednak, że adaptogeny stosowane regularnie wspomagają organizm człowieka w walce z niekorzystnymi warunkami środowiskowymi. Niwelując ich szkodliwe oddziaływanie. Pewne jest z kolei to, że są nietoksycznymi roślinami lub ich pochodnymi, wywołującymi niespecyficzny wpływ na układ nerwowy.

Trzeba przy tym powiedzieć, że adaptogeny działają normalizująco. Oznacza to, że stosowanie adaptogenów ma na celu przede wszystkim utrzymanie wydolności organizmu, zarówno fizycznej jak i psychicznej na prawidłowym poziomie. Zdarza się jednak, że są one również wstanie usprawnić funkcjonowanie ustroju na tyle aby odczuwać znaczną poprawę funkcji motorycznych i poznawczych.

W przeciwieństwie do substancji stymulujących, takich jak kofeina, długotrwałe przyjmowanie adaptogenów nie oddziałuje na organizm stresogennie. Jest bezpieczne, gdyż substancje aktywne zawarte roślinach nie mogą wywoływać negatywnych skutków ani uzależniać.

Jak działają adaptogeny?

Stosowanie adaptogenów wywołuje niespecyficzną reakcję organizmu. Umożliwiając mu sprawniejsze funkcjonowanie w odpowiedzi na bodźce stresowe. Ich działanie antyoksydacyjne wspomaga niwelowanie skutków stresu, dodając jednocześnie energii. Spowodowane jest to holistycznym wpływem na system odpornościowy oraz pracę mózgu.

Mechanizm działania adaptogenów polega w głównej mierze na przywróceniu tak zwanej naturalnej równowagi organizmu. W takim stanie funkcjonujemy najlepiej. Często mówi się o tym, że roślinne adaptogeny działają inteligentnie, ponieważ redukują dysproporcję pomiędzy tym czego w ciele występuje zbyt dużo, a tym czego brakuje.

Adaptogeny wykazują silne działanie antyoksydacyjne oraz właściwości przeciwzapalne. Oznacza to, że opóźniają procesy starzenia. Przyspieszają jednocześnie regenerację organizmu.

Adaptogeny wykazują właściwości:

• przeciwgrzybiczne;
• przeciwbakteryjne;
• przeciwwirusowe;
• zwiększające wydolność fizyczną;
• wspomagające funkcje seksualne;
• wspomagające pracę układu nerwowego.

Sprawdź: Najlepsze suplementy na stres – jakie wybrać?

Historia adaptogenów

Według mitów zawartych w źródłach historycznych różne plemiona korzystały z właściwych dla swojej szerokości geograficznej “magicznych” ziół. W starożytnych Chinach specjalna mieszanka ziołowa była zarezerwowana dla cesarza aby zapewnić mu witalność, jasność umysłu oraz płodność. Podobnie w kulturze Indii oraz Iranu niektóre rośliny były uznawane za święta, a ich spożycie zarezerwowane wyłącznie dla elit.

Różnorodne składniki aktywne znajdujące się w przygotowywanych tradycyjnie preparatach ziołowych były także doceniane przez Indian zamieszkujących obie Ameryki. Nawet na Syberii znaleźć można było zapiski o wykazujących szczególnie pozytywny wpływ na układ odpornościowy roślinach.

Większość tego typu roślin rosła w ciężko dostępnych terenach, co dodawało im tajemniczości. Trudności z ich zdobyciem tworzyły niejednokrotnie mity na temat boskiego pochodzenia tych konkretnych ziół.

W różnych częściach świata można było znaleźć zapiski o roślinach zwiększają tolerancję organizmu na czynniki stresogenne i dodające witalności. W licznych kulturach stosowano je jako preparaty podnoszące płodność i nadające mężczyźnie siły ogiera. U kobiet z kolei miały one zwiększać płodność i powodować, że wydadzą one na świat silnych wojowników.

Czytaj także: Suplementy na lepszy nastrój – co na lepsze samopoczucie?

Jakie rośliny są adaptogenami?

Roślinne adaptogeny są bardzo popularne, a ich lista jest naprawdę długa. Trzeba na niej umieścić:

• żeń-szeń – stanowi chyba najpopularniejszy adaptogen. Warto jednak zauważyć, że na rynku znaleźć można liczne odmiany tej rośliny. Popularnością cieszą się żeń szeń koreański, syberyjski oraz amerykański. Każda z tych roślin ma nieco inne, lecz w wielu aspektach zbliżone właściwości;
• cytryniec chiński – znany również jako schizandra od starożytności był doceniany w Chinach ze względu na silne właściwości antyoksydacyjne. Badania wskazują na jego działanie przeciwnowotworowe. Wspomaga również utrzymanie równowagi lipidowej oraz cukrowej organizmu. Przez sportowców wykorzystywany jest jako środek poprawiający kondycję organizmu;
• różeniec górski – rhodiola rosea wykazuje wpływ na poprawę kondycji psychicznej organizmu, zmniejszając odczuwanie stresu oraz podnosząc nastrój. Ponadto wykazuje aziałania ochronnie w stosunku do komórek wątroby, a także układu krążenia;
• lukrecja gładka i lukrecja chińska – rośliny te stanowią źródło cennych i biologicznie aktywnych substancji takich jak, saponiny triterpenoidowe oraz flawonoidy. Wykazują działanie przeciwwrzodowe i przeciwzapalne.
• witania ospała – jest to roślina nie będące żeń szeniem, lecz często tak mylnie nazywana, której prawidłowa nazwa to ashwagandha.
• brodziuszka wiechowata – charakteryzuje ją silne działanie immunostymulujące. Przyczynia się do zwalczania pasożytów oraz wirusów. Oddziałuje przeciwbólowo na organizm człowieka.
• bakopa drobnolistna – inaczej brahmi to zioło, które wykazuje szczególnie pozytywny wpływ na pamięć;
• szczodrak krokoszowy – jest to roślina szczególnie popularna wśród sportowców ze względu na jej wpływ na procesy anaboliczne;
• korzeń maca – nazywany również żeń szeniem peruwiańskim, stanowi bardzo ciekawy adaptogen, będący również afrodyzjakiem;
• korzeń eleuterokoka – jest to nasz polski adaptogen, który wykazuje pozytywny wpływ na pamięć oraz koncentrację. Jego działanie jest również korzystne dla osób pragnących unormować poziom cukru we krwi. Ogranicza powstawanie blaszek miażdżycowych.

Na powyższej liście brakuje jeszcze wielu roślin, które wykazują działanie adaptogenne. Warto pamiętać, że niektóre rośliny będą oddziaływać na nasz organizm lepiej niż inne. Spowodowane jest to faktem, że adaptacja organizmu odbywa się przez naturalne substancje wchodzące w skład preparatów, na które jedne osoby będą bardziej odporne niż inne.

Nie zapominaj jednak, że w każdej sytuacji to dieta i zdrowy, aktywny tryb życia powinny być podstawą Twojej codzienności. Dobry plan dietetyczno-treningowy pomoże Ci w o wiele lepszym samopoczuciu.

Adaptogeny – lista najpopularniejszych i najskuteczniejszych adaptogenów

Powyżej wymieniona została lista adaptogenów. Teraz warto skupić się na tych, które są z całą pewnością najskuteczniejsze. Wiele z tych substancji zostało dobrze przebadanych, a ich działanie udowodnione. Wybierając adaptogeny o pewnym wpływie na nasz organizm należy w pierwszej kolejności wymienić ashwagandhę oraz żeń szeń. Następnie warto wspomnieć o tusli, czyli bazylii azjatyckiej oraz gotu kola. Nie można również pominąć korzenia maca. Przyjrzyjmy się tym adaptogenom nieco bliżej.

Aswhagandha

Aswhagandha nazywana jest również żeń szeniem indyjskim jest rośliną, która wspomaga zdolności zarówno fizyczne, jak i umysłowe organizmu. Sprawdzi się w przypadku osłabienia i zbytniego przemęczenia. Dodatkowo wspiera utrzymanie równowagi psychicznej, poprawiając nastrój. Wykazuje realny wpływ na procesy uczenia się poprzez poprawę zapamiętywania. Adaptogeny są polecane osobom cierpiącym na chroniczny stres, a ashwagandha świetnie wpisuje się w to zalecenie, ponieważ wspomaga zasypianie oraz poprawia jakość snu.

Badania pokazują, że ma znaczący wpływ na gospodarkę hormonalną. Jest ona wstanie podnieść poziom testosteronu o nawet 10%. Powoduje to, że jest to roślina chętnie stosowana przez sportowców.

Sprawdź: Najlepsza ashwagandha – ranking

Żeń szeń

W swoim skaldzie zawiera ponad 200 substancji aktywny. Najistotniejszą wydają się jednak ginsenozydy, które zwiększają zdolność hemoglobiny do łączenia się z tlenem. W efekcie organizm zostaje lepiej dotleniony oraz dożywiony. Mózg może pracować sprawniej co przekłada się na poprawę zdolności kognitywnych. Dotlenione mięśnie są natomiast w stanie pracować intensywniej.

Żeń szeń wykazuje również wpływ na libido oraz płodność. Jest to preparat wzmacniający, który działa ochronnie stymulując układ odpornościowy.

Warto wspomnieć, że na rynku znaleźć możemy wiele rodzajów tej rośliny. Są to żeń szeń chiński, poprawiający działanie układu krążenia. Koreański, inaczej właściwy wykorzystywany do radzenia sobie ze stresem. Żeń szeń syberyjski, który z praktycznego punktu widzenia nie jest szeń szeniem lecz zawiera podobne do oryginału substancje.

Bazylia azjatycka

Tulsi to inaczej eliksir życia. Roślina wykorzystywana jest do leczenia astmy, objawów infekcyjnych takich jak kaszel oraz gorączka, a także infekcji grzybiczych. Dzięki swoim właściwościom adaptogennym wpływa na funkcjonowanie całego organizmu. Zapewnia lepsze samopoczucie oraz sprawniejsze działanie mózgu. Wykazuje działanie uspokajające.

Jest również skuteczna w leczeniu dolegliwości ze strony układu moczowego. Preparaty z bazylią azjatycką działają moczopędnie oraz zapobiegają powstawaniu kamieni nerkowych.

Maca

Badania dowodzą, że korzeń maca może mieć realny wpływ na libido. Wiedzieli o tym od wieków mieszkańcy Peru, którzy wykorzystywali go w medycynie ludowej. Ten afrodyzjak wspomaga mężczyzn z problemami z erekcją oraz poprawia jakość nasienia.

Maca wykazuje silne działanie antyoksydacyjne. Może być skutecznie stosowana w profilaktyce chorób neurodegeneracyjnych. Wykazuje również właściwości przeciwnowotworowe. Wpływa korzystnie na funkcjonowanie układu nerwowego i przyspiesza tempo zapamiętywania oraz nauki.

Gotu kola

Jest to roślina, która posiada silny, pozytywny wpływ na psychikę. Działa antydepresyjnie oraz uspokajająco. Gotu kola łagodzi objawy stresu i poprawia jakość snu. Wspomaga organizm w usuwaniu substancji toksycznych.

Adaptogeny – dla kogo?

Adaptogeny mogą być stosowane przez większość osób. Szczególnie będą jednak polecane wszystkim tym, którzy zmagają się z dużym obciążeniem psychicznym. Nadmierny stres, zbyt mała ilość snu oraz nerwy sprzyjają powstawaniu różnego rodzaju schorzeń. Adaptogeny mogą obniżyć negatywne skutki okresowych cięższych sytuacji życiowych.

Preparaty tego typu są również zalecane sportowcom, którzy są narażeni na stres oksydacyjny. Większość z tego typu roślin świetnie zwalcza wolne rodniki oraz podnosi zdolności wysiłkowe.

Korzyści z przyjmowania adaptogenów będą czerpać studenci i osoby, które pracują umysłowo. Ich regularne przyjmowanie będzie ponadto doskonałą formą prewencji różnych chorób.

Jak łączyć adaptogeny?

Według najnowszej wiedzy specjaliści odradzają łączenie ze sobą różnych adaptogenów. Spowodowane jest to tym, iż zawierają one w sobie szereg substancji, które mogą się wzajemnie wykluczać, bądź niwelować swoje działanie. Z tego względu lepiej jest przyjmować jeden preparat wzmacniający przez pewien czas aby odczuć jak na nas wpływa.

Jak długo można brać adaptogeny?

By móc skorzystać z dobrodziejstw adaptogenów należy przyjmować je przez okres przynajmniej kilku tygodni. Czas trwania kuracji jest uzależniony od indywidualnych potrzeb oraz reakcji organizmu, a także celu suplementacji.

Wiele osób przyjmuje adaptogeny okresowo, w momentach większego obciążenia organizmu. Są to jednak substancje roślinne, w pełni bezpieczne, które mogą być przyjmowane przez dłuższy okres czasu. Ich skuteczność może ulegać zmianie w zależności od dawki oraz indywidualnej odpowiedzi organizmu.

Skutki uboczne i przeciwwskazania do stosowania adaptogenów

Do tej pory nie spotkano się z negatywnymi skutkami przyjmowania adaptogenów. Warto jednak pamiętać, że zbyt duża dawka może wywołać problemy żołądkowe. Adaptogeny mogą również wchodzić w reakcję z niektórymi lekami.

Nie zaleca się ich przyjmowania:

• kobietom w ciąży oraz karmiącym piersiom;
• w połączeniu z alkoholem;
• z lekami antydepresyjnymi.

W przypadku przyjmowania leków zawsze warto skonsultować się z lekarzem przed rozpoczęciem suplementacji.

Opinie o adaptogenach

Adaptogeny cieszą się bardzo pozytywnymi opiniami oraz rosnącą popularnością. W Internecie można znaleźć oczywiście informacje o tym, że dana roślina zadziała na kogoś lepiej, bądź gorzej. Jest to związane z faktem, iż należy odpowiednio wybierać adaptogeny, które przyjmujemy, zwracając uwagę na ich zastosowanie oraz jakość preparatów.

W świecie nauki znajdziemy także liczne badania na temat poszczególnych substancji aktywnych. Najwięcej na ten moment dostępnych jest prawdopodobnie badań o działaniu aswhagandhy, lecz pozostałe adaptogeny również budzą zainteresowanie naukowców.

Adaptogeny w ofercie Budujmase.pl

W naszej ofercie znajduje się szeroki wybór preparatów adaptogennych. Suplementy dostępne są w formie wygodnych do dawkowania kropli oraz tabletek i kapsułek. Wszystkie produkty przechodzą specjalistyczne kontrole, dzięki czemu mamy pewność, że są najwyższej jakości.

Wybierając produkt dla siebie warto zwrócić uwagę na jego standaryzację. W razie wątpliwości oraz pytań nasi eksperci chętnie pomogą. Będą również wstanie dobrać odpowiednią suplementację do indywidualnych potrzeb.

W ofercie znajdują się dodatkowo bardzo ciekawe preparaty wieloskładnikowe, których skład został tak dobrany aby substancje aktywne działały ze sobą agonistycznie, czyli wzmacniająco.

Podobne artykuły:

• Ashwagandha – rano czy na noc?
• Ashwagandha – działanie, opinie, dawkowanie
• Żeń-szeń – działanie, właściwości, dawkowanie
• Kordyceps – właściwości, stosowanie, dawkowanie
• Cynamon na odporność? Oczywiście!