Suplementacja kreatyną kojarzona jest przede wszystkim ze wspomaganiem budowy masy mięśniowej. Oczywiście jest to jeden z najlepiej zbadanych i najskuteczniejszych suplementów tego typu. Mało osób jednak zdaje sobie sprawę, że pozytywny wpływ kreatyny możemy zauważyć chociażby na pracy naszego umysłu. Jak działa kreatyna na nasze funkcje poznawcze i zdrowie psychiczne?
Co to jest kreatyna i jak działa?
Kreatyna to związek, który naturalnie występuje w naszym organizmie. Na co dzień dostarczamy kreatynę w produktach odzwierzęcych – mięso, jaja itp.
- Kreatyna odgrywa ważną rolę w naszym organizmie. Jest dostarczycielem energii przede wszystkim dla mięśni, ale wspiera też funkcjonowanie mózgu.
- Kreatyna to łatwo dostępne źródło energii w postaci adenozynotrójfosforanu, czyli ATP. Jest ona wykorzystywana przede wszystkim podczas krótkich i intensywnych wysiłków. Wpływa też na poprawę funkcji poznawczych czy poprawy funkcji mózgu.
- Zdecydowana większość podaży kreatyny magazynowana jest w mięśniach szkieletowych, bo aż 95%. Pozostałe 5% znajdziemy w mózgu, nerkach, wątrobie lub jądrach, jeśli mowa o mężczyznach. W przypadku przeciętnego mężczyzny mamy do czynienia z około 120-140 gramami dostępnej kreatyny.
Dla prawidłowego funkcjonowania organizmu człowieka, konieczne jest spożycie kreatyny na poziomie od 1 do 3 gramów dziennie.
Niestety trudno tego dokonać z konwencjonalnej żywności. Dlatego w wielu przypadkach pomocna jest suplementacja kreatyną.
Czy kreatyna dobrze wpływa na mózg?
Mózg, podobnie jak nasze mięśnie potrzebuje ciągłego dopływu energii do prawidłowego funkcjonowania. Istnieją dane mówiące o tym, że mózg może zużywać około 20% ogólnej podaży energii organizmu. Kreatyna jest jednym ze źródeł energii dostarczanej do naszego mózgu. Jest ona zamieniana na ATP, dzięki której możliwe są skomplikowane funkcje poznawcze.
Czasami możemy spotkać się z genetycznymi zaburzeniami metabolizmu kreatyny w mózgu. Mamy do czynienia z zaburzeniami psychicznymi i niewłaściwym rozwojem kory mózgowej. Jest to jeden z argumentów przemawiającym za tym, że kreatyna odgrywa kluczową role dla rozwoju naszego mózgu.
Jako ciekawostkę można przytoczyć fakt, że mózg do pewnego stopnia jest w stanie samodzielnie zwiększyć poziom kreatyny. Jest to jednak trudny proces, zależny m.in. od naszej diety. Kreatyna jest również zaliczana do nootropików, czyli substancji, które mają naukowo potwierdzone działanie wspierające pracę mózgu.
Wpływ kreatyny na funkcjonowanie mózgu
Jak już wiadomo z poprzedniego akapitu, kreatyna odgrywa bardzo ważną rolę dla pracy mózgu.
Do pewnego stopnia jest w stanie zniwelować negatywne skutki braku snu, uszkodzenia mózgu na skutek urazów. Jest to często spotykane wśród bokserów, zawodników MMA czy rugby. Ponadto właściwy poziom kreatyny w mózgu wspomaga:
- przetwarzanie informacji,
- pamięć,
- koncentrację,
- okres wytężonej pracy mózgu – praca, szkoła, łamigłówki.
Sprawdź także: Najlepsza kreatyna – rodzaje kreatyn i ich działanie
Kreatyna a zdrowie psychiczne
Poziom kreatyny jest mocno skorelowany z naszym zdrowiem psychicznym. U zdrowych osób dorosłych z właściwym poziomem kreatyny rzadziej dochodzi do depresji, schizofrenii czy choroby dwubiegunowej. Suplementacja kreatyną poniekąd chroni nas przed zaburzeniami psychicznymi.
Włączenie suplementacji kreatyną ma wiele podstaw w przypadku wegetarian. Brak spożycia mięsa może przyczyniać się do słabszej syntezy kreatyny, a tym samym niższych jej poziomów. Pod tym kątem kreatyna może wykazywać działanie antydepresyjne.
Z kolei w przypadku osób ze stwierdzonymi zaburzeniami psychicznymi, suplementacja kreatyną przyniosła złagodzenie objawów. Wpływ suplementacji kreatyną jest zauważalny również u osób z obniżonym poziomem nastroju lub lękami.
Wpływ kreatyny na regenerację
Niedobór kreatyny znacznie wydłuża procesy regeneracyjne. Bez jej właściwej podaży w organizmie możemy podejmować wysiłek fizyczny z mniejszą częstotliwością i intensywnością.
Kreatyna pozytywnie wpływa na magazynowanie glikogenu, czyli najważniejsze energii, z której korzystają nasze mięśnie podczas treningu. Bierze też udział w procesach regeneracyjnych.
Podczas wykonywania ćwiczeń siłowych, nasze włókna mięśniowe ulegają mikrouszkodzeniom. Dzięki odpowiedniemu żywieniu, ilości snu i właśnie kreatynie możemy znacząco przyspieszyć regenerację. Kreatyna jest także antykatabolikiem, czyli zapobiega utracie masy mięśniowej.
Kreatyna a osoby starsze
Może wydawać się, że kreatyna jest suplementem dla osób młodych i w średnim wieku. Natomiast wiele benefitów z jej suplementacji zauważą także osoby starsze.
Regularne spożywanie kreatyny jest pomocne w przypadku niektórych chorób neurodegeneracyjnych, jak choroba Parkinsona czy Huntingtona.
Osoby cierpiące na chorobę Parkinsona posiadają mniejszy poziom dopaminy. W wyniku niedoboru, zaburzeniu ulega przekazywanie impulsów pomiędzy komórkami nerwowymi. Objawy są widoczne na pierwszy rzut oka. Jest to drżenie ciała, ograniczenie funkcji mięśni czy zaburzenie mowy. Istnieją badania, które sugerują, że kreatyna może łagodzić skutki choroby Parkinsona poprzez poprawę funkcjonowania mięśni.
Z obniżonym poziomem fosfokreatyny mają do czynienia osoby z chorobą Huntingtona. Objawia się ona poprzez niekontrolowane ruchy i obniżenie poziomu rozwoju intelektualnego. Suplementacja kreatyną działa neuroprotekcyjnie, czyli chroni neurony przed uszkodzeniami metabolicznymi.
Czytaj więcej: Kreatyna dla seniorów – czy jest bezpieczna i skuteczna?
Kreatyna a poprawa funkcji poznawczych
Zarówno mózg jak i komórki układu nerwowego potrzebują dużej ilości energii do prawidłowego funkcjonowania. Jak zostało wcześniej wspomniane, mózg zużywa około 20% ogólnej energii organizmu.
Kreatyna zarówno dla mięśni jak i mózgu jest źródłem łatwo-dostępnych fosforanów, dzięki którym dochodzi do syntezy ATP. Dzięki kreatynie nasz mózg lepiej radzi sobie z zadaniami umysłowymi, takimi jak praca, nauka, czy koncentracja. Lepszą pracę mózgu możemy zauważyć także w sytuacjach stresowych – brak snu, hipoksja itp. Właśnie m.in. z tego powodu pewne rezerwy kreatyny możemy zaobserwować w mózgu.
Stosowanie kreatyny wpływa na funkcje poznawcze, a jej pozytywny wpływ możemy zauważyć u osób z zaburzeniami snu. Osoby narzekające na bezsenność po włączeniu kreatyny do suplementacji zauważyły lepszy nastrój i poprawę pamięci i parametrów motorycznych.
Czytaj także: Kreatyna – 6 rzeczy, które powinieneś wiedzieć
Bezpieczeństwo i skuteczność suplementacji kreatyną
Suplementacja kreatyną wykazuje wiele pozytywnych skutków, a monohydrat kreatyny jest jednym z najlepiej przebadanych form dostępnych na rynku.
Korzyści ze stosowania kreatyny zauważą nie tylko młode osoby aktywne fizycznie, ale też osoby starsze, z chorobami neurodegeneracyjnymi czy po urazach. Ważne, aby dobrać odpowiednią dawkę i stosować ją regularnie. Wtedy jesteśmy w stanie wyciągnąć najwięcej korzyści z suplementacji kreatyną.
Zbyt duże porcje stosowane długotrwale negatywnie wpływają na układ trawienny i nerki. Czasami mogą pojawić się problemy trawienne lub wzdęcia. W takim przypadku należy zmienić porę suplementacji lub zmniejszyć dawkę kreatyny.
Bez wątpienia niedobór kreatyny jest negatywnym zjawiskiem, który może skończyć się negatywnymi skutkami dla naszego mózgu. Z tego powodu warto na stałe włączyć suplementację wybraną formą kreatyny.
Może Cię zainteresować: Kreatyna a kobiety – jakie są korzyści i zagrożenia?
Podobne artykuły:
- Kreatyna a regeneracja – jak kreatyna wspiera regenerację po treningu?
- Kreatyna na odchudzanie – czy kreatyna jest dobra na odchudzanie?
- Kreatyna dla seniorów – czy jest bezpieczna i skuteczna?
- Jak brać kreatynę? Dawkowanie w dni nietreningowe i nie tylko
- Czy kreatyna szkodzi na nerki i serce? Poznaj wpływ kreatyny na zdrowie