Elektrolity – czym są, objawy niedoborów, jak je uzupełnić?

Gospodarka wodna opiera się nie tylko o bilans płynów, ale też gospodarkę elektrolitową. Są to mikroelementy, które znajdują się w organizmie człowieka i są utracane przez skórę czy wraz z oddechem. Są one niezbędne do prawidłowego funkcjonowania, ponieważ odpowiadają m.in za przewodzenie impulsów nerwowych.

Czym są elektrolity?

Elektrolity to minerały w postaci jonów soli, które znajdują się w płynach ustrojowych naszego organizmu. Mówiąc o elektrolitach mamy na myśli przede wszystkim jony sodu, potasu, wapnia, magnezu czy jonów chlorkowych i fosforanowych.

Od odpowiedniego balansu ww. jonów zależy gospodarka wodno-elektrolitowa, która jest odpowiedzialna za wspomniane procesy w naszym organizmie.

Jaką rolę w organizmie pełnią elektrolity?

Elektrolity pełnią wiele funkcji w naszym organizmie. Można powiedzieć, że regulują procesy wielu układów, m.in. układu nerwowego, czy prawidłowy rytm serca.

• Odpowiedni poziom elektrolitów odpowiada za wiele procesów przebiegających w naszym organizmie. Biorą udział w przewodzeniu impulsów nerwowych, pracy mózgu, mięśni czy organów, wspomagają produkcję kwasu solnego, czy przewodzą impulsy elektryczne.
• Ponadto elektrolity biorą udział w kontroli ilości wody w organizmie oraz poziom płynów w komórkach. Jony soli pomagają kontrolować ilość wody w naszym ciele, z kolei jony potasu kontrolują ilość wody w komórkach oraz utrzymują napięcie w błonach komórkowych.
• Kolejnymi istotnymi elektrolitami, niezbędnymi do prawidłowego funkcjonowania organizmu jest wapń i magnez. Niedobór minerałów, powoduje gorszą pracę mięśni i problem z ich napinaniem i rozkurczaniem.
• Elektrolity biorą udział w prawidłowym poziomie pH. Odpowiadają za równowagę kwasowo-zasadową , kluczową dla procesów biochemicznych oraz za funkcjonowanie wielu enzymów.

Sprawdź także: Elektrolity – dlaczego są tak ważne?

Nie wiesz, od czego zacząć plan diety lub treningu? Zastanawiasz się, jakie ćwiczenia czy posiłki wybrać?

Nasi specjaliści chętnie Ci pomogą – bo zespół Budujmase.pl to nie tylko dieta uszyta na miarę, ale także dopasowany do potrzeb zestaw ćwiczeń i stałe wsparcie eksperta.

Jakie są objawy niedoboru elektrolitów w organizmie?

Niedobór elektrolitów w organizmie można zauważyć dość szybko. Natomiast objawy mogą być inne w zależności od tego jaki jon występuje w niedostatecznej ilości w naszym ciele.

1. Niedobór jonów sodu jest określany jako hyponatremia. Oznaką może być zmęczenie, osłabienie, ból głowy, czy skurcze mięśni
2. Zaburzona gospodarka potasu (hipokalemia) wiąże się z osłabieniem mięśni, ich skurczami, większe pragnienie, częstsze oddawanie moczu oraz zaburzenia rytmu serca.
3. Hipokalcemia, czyli niedobór wapnia może oznaczać drętwienie i mrowienie w palcach, odczuwalne skurcze mięśni – zwłaszcza twarzy, sucha skóra oraz także zmiany w rytmie serca.
4. Niedobór jonów magnezu, czyli często spotykane zjawisko, z którym zmagają się nie tylko osoby aktywne fizycznie oznacza skurcze i osłabienie mięśni, nieregularny rytm serca

Jeśli zauważysz u siebie ww. skutki warto skontaktować się z lekarzem. Dobierze on metodę uzupełnienia niedoborów. Zazwyczaj są to elektrolity do picia w postaci tabletek musujących.

Od czego spadają elektrolity?

Zaburzone stężenie elektrolitów to często spotykane zjawisko, natomiast łatwo uzupełnić ich niedobór. Może on być spowodowany wielu powodów. Najczęstszym powodem jest duża aktywność fizyczna, na skutek której wraz z potem tracimy cenne minerały. Natomiast z niedoborem elektrolitów mogą wiązać się inne przyczyny:

• utrata płynów jest naturalnym zjawiskiem w naszym organizmie. Pocenie się, biegunki, wymioty, choroby to sytuacje, w których tracimy więcej wody, a wraz z nią cenne elektrolity.
• nieprawidłowe odżywianie – wraz z dietą dostarczamy wiele minerałów. Potas, wapń, magnez to tylko kilka z wielu mikroelementów, które regulują pracę naszego organizmu.
• choroby to kolejny powód, przez który występuje niedobór elektrolitów. Jeśli nie zadbasz o odpowiednią równowagę elektrolitową, to jesteś w większym stopniu narażony na niewydolność nerek czy zaburzenia hormonalne.
• Stosowanie leków moczopędnych, czyli m.in diuretyków powodują, że tracimy wiele wody wraz z elektrolitami.
• Alkohol to częsta przyczyna utraty wody i występowania tzw. kaca. Charakterystyczny ból głowy to właśnie skutek utraty płynów i elektrolitów.

Jak uniknąć niedoboru elektrolitów?

Najprostszym sposobem, by nie doprowadzić do niedoboru elektrolitów jest spożywanie odpowiedniej ilości płynów. Jest to szczególnie istotne w okresie letnim, gdzie w wysokiej temperaturze jesteśmy narażeni na większą utratę płynów.

Podobna zasada dotyczy:

• niektórych chorób np. biegunki,
• wysiłku fizycznego – tym okresie również powinniśmy zwiększyć spożywanie wody,
• korzystania z sauny – warto zadbać nie tylko o wodę, ale też jej jakość. Polecana jest woda wysoko zmineralizowana.

Czytaj także: Co pić podczas treningu na siłowni?

Jak uzupełnić elektrolity w organizmie?

Każdy z nas mimowolnie uzupełniać poziom elektrolitów w organizmie spożywając płyny. Uczucie pragnienia to właśnie moment, w którym organizm sygnalizuje, że poziom wody w organizmie jest zbyt niski.

1. Najprostszym sposobem jest regularne spożywanie wody czy soków. Są one źródłem cennych minerałów.
2. Nie tylko płyny są odpowiedzialne za stan elektrolitów. Spożywanie pomidorów, bananów, suszonych moreli, pestek dyni czy migdałów dostarcza wiele minerałów jak np. potas.
3. Po wzmożonej aktywności fizycznej możemy spożywać napoje izotoniczne lub płyny z dodatkiem tabletek musujących, które zawierają wysoki poziom elektrolitów.

Elektrolity domowej roboty

Bardzo łatwo niskim kosztem można sporządzić izotonik domowej roboty.

Jednym z przykładów jest woda z dodatkiem miodu i cytryny. Opcjonalnie można dodać również niewielką ilość soli. Po wysiłku fizycznym można spożyć wodę z dodatkiem soku z cytrusów oraz soli.

• Bardzo dobrym sposobem do stosowania na co dzień są świeżo wyciskanie soki.
• Przykładowo pomarańcze, grejpfruty, pomidory czy sok jabłkowy to również metoda na uzupełnienie elektrolitów.
• Nawet zwykła woda z ogórkiem może do pewnego stopnia uzupełnić elektrolity w naszym organizmie.

Przeczytaj także: Jak zapobiegać odwodnieniu związanemu z treningiem

Podobne artykuły:

• Co pić podczas treningu na siłowni?
• Nawodnienie w sportach walki – jak jest ważne?
• Awitaminoza – czym jest, jakie są objawy i jak uzupełnić niedobór witamin?
• Skurcze mięśni nóg a niedobór magnezu
• Napoje izotoniczne – czym są i kiedy je stosować