Czy wolne rodniki ograniczają pracę mięśni?

Właściwie zaprojektowany plan treningowy, odpowiednia regeneracja i  spersonalizowana dieta to kluczowe składowe sukcesu sportowego. Oprócz nich istotnym czynnikiem wpływającym na jakość syntezy mięśniowej jest zachowanie równowagi między ilością wolnych rodników, a antyutleniaczy. Czym są owe wolne rodniki oraz jaki mają wpływ na pracę mięśni?

Czym są wolne rodniki?

Wolnymi rodnikami nazywane są niesprawne atomy tlenu. Każdy atom tlenu na swojej ostatniej orbicie posiada sparowaną liczbę elektronów. W przypadku wolnych rodników brakuje jednego z nich. Taka sytuacja może nastąpić na skutek np. procesu przemiany tlenu w mitochondriach. To właśnie w nich zachodzi synteza ATP (źródło energii dla pracujących mięśni) .Proces ten powoduje zachwianie równowagi, w wyniku, której organizm ludzki rozpoczyna “poszukiwania” brakującego elektronu. W przypadku napotkania atomu wolnego rodnika z atomem tlenu, pierwszy z nich zabiera jeden elektron drugiemu czyniąc go wolnym rodnikiem i tak dalej. Celem wolnych rodników nie zawsze są inne atomy tlenu. Mogą one zabrać  potrzebny im elektron od np. atomów białek powodując stopniową destrukcję ich struktury (błon komórkowych, DNA).

Organizm ludzki dobrze funkcjonuje, gdy panuje równowaga bądź przewaga antyutleniaczy. W przypadku zbyt dużej ilości wolnych rodników, zwiększa się jego podatność na choroby, ponieważ układ immunologiczny nie jest w stanie nad nimi zapanować. Wolne rodniki posiadają również pozytywne cechy, m.in. mają działanie antybakteryjne oraz przyspieszają gojenie się ran.

Trening a wolne rodniki

Im więcej cząsteczek tlenu podczas treningu zużywa organizm do produkcji energii, tym więcej powstaje wolnych rodników. Ich aktywność jest niezbędna do prawidłowego przebiegu zjawiska zwanego adaptacją po treningową, warunkującą wywołanie procesu hipertrofii mięśniowej na skutek treningu. Posiadają one zdolność do uaktywnienia czynników transkrypcyjnych, mających wpływ na proces syntezy mięśniowej. Tak więc, aktywność wolnych rodników w organizmie posiada znaczenie pro-anaboliczne, a stosowanie preparatów antyoksydacyjnych około treningowo może zmniejszyć efekty treningowe.

Sposoby na wolne rodniki

Na szczęście istnieje wiele sposobów walki z wolnymi rodnikami. Oparte są o zwiększenie liczby antyoksydantów (antyutleniaczy), które “oddają” jeden elektron wolnym rodnikom, tym samym zapobiegając spustoszeniom wywołanym nimi. Które z nich są najważniejsze?

• Stosowanie preparatów ziołowych np. herbata z czystka.
• Ograniczenie ilości stresu.
• Ograniczenie palenia papierosów i picia alkoholu.
• Zastosowanie diety bogatej w warzywa i owoce będące bogatym źródłem antyoksydantów.
• Zastąpienie spożywanych tłuszczy zwierzęcych tłuszczami roślinnymi.
• Spożywanie tłustych ryb, mięsa oraz pełnego ziarna.
• Ograniczenie długotrwałego opalania się.
• Suplementacja witamin C, A i E oraz beta-karotenu i koenzymu Q10.

Czy wolne rodniki ograniczają pracę mięśni?

Na podstawie licznych badań wysunięto wnioski, iż zbyt duża ilość wolnych rodników w organizmie ogranicza pracę mięśni. Przekłada się to na zmniejszenie ich zdolności do kontynuowania intensywnych ćwiczeń fizycznych oraz spadku ich wytrzymałości. Sytuacja ta ma miejsce w wyniku wewnątrzkomórkowej degradacji białek na skutek zabrania im elektronu z ostatniej orbity przez wolne rodniki. Najbardziej niekorzystna dla organizmu jest reakcja wolnych rodników z takimi białkami jak:

• enzymy kinaza pirogronianowa,
• kinaza kreatynowa,
• oksydaza cytochromowa.

Enzymy te odgrywają istotną rolę w metabolizmie mięśniowym. Reakcja wolnych rodników z mitochondriami powoduje ich częściowy zanik i upośledzenie ich funkcji. Konsekwencją takiego procesu jest zaburzenie procesu resyntezy ATP, co przekłada się na spadek wytrzymałości mięśniowej.

Podobne artykuły:

• Antyoksydanty w diecie – rola, działanie i źródła przeciwutleniaczy
• Kwas mlekowy w mięśniach
• Wolne ciężary czy maszyny – co jest lepsze w planie treningowym?
• L-cysteina – czym jest, najlepsze źródła, dawkowanie
• Hiperplazja mięśni a trening