Kurkuma – działanie i zastosowanie

Kurkuma nazywana jest przez niektórych cudowną przyprawą. Jej właściwości zdrowotne od dawna wykorzystywane są w medycynie Dalekiego Wschodu. Od kilku lat jej popularność wzrasta także w Europie. Dzięki zawartości kurkuminy – związku o działaniu leczniczym, kurkuma znalazła zastosowanie w leczeniu bólu i stanów zapalnych.

Kurkuma – co to za przyprawa?

Kurkuma pozyskiwana jest z korzenia rośliny podobnej do imbiru o nazwie ostryż. Doceniana jest głównie w kuchni azjatyckiej. Pierwsze wzmianki o kurkumie pochodzą z 600 r p.n.e., a ok 700 r p.n.e. przyprawa ta dotarła do Chin, gdzie szybko zyskała popularność. Już starożytni chińscy medycy stosowali ją do leczenia wielu dolegliwości, między innymi w łagodzeniu bólów menstruacyjnych, zwalczaniu pasożytów oraz w leczeniu schorzeń układu pokarmowego. Od tego czasu nad kurkumą przeprowadzono wiele badań, co pozwoliło na rozszerzenie listy zdrowotnego działania kurkumy.

Kurkuma – właściwości

Przeprowadzane przez wiele lat badania nad zdrowotnym działaniem kurkumy, pozwoliły naukowcom wyszczególnić szereg właściwości zdrowotnych tej przyprawy. Działanie kurkumy dla organizmu ludzkiego jest bardzo korzystne i ma ona zastosowanie w leczeniu wielu dolegliwości, a nawet poważnych schorzeń.

Działanie kurkumy na pracę mózgu

W 2014 roku Niemieccy naukowcy odkryli, że dzięki zawartości tumeronu- związku, pobudzającego namnażanie i różnicowanie komórek nerwowych w mózgu, kurkuma bierze udział w procesach naprawczych mózgu po chorobach lub urazach. Naukowcy przekonują, że systematyczne spożywanie kurkumy może sprzyjać profilaktyce Alzheimera. Jest to spowodowane zawartością substancji o nazwie  BDMC (aktywny składnik kurkumoidów), która stymuluje układ odpornościowy do niszczenia złogów białkowych, które utrudniają przesyłanie impulsów nerwowych w obrębie mózgu, powodując zaburzenia pamięci i osobowości. Złogi te sprzyjają również obumieraniu neuronów, który to proces stanowi przyczyną choroby Alzheimera.

Antynowotworowe działanie kurkumy

Wiele badań dowiodło, że zawarta w kurkumie kurkumina – polifenol o działaniu przeciwzapalnym i przeciw utleniającym, może mieć duże znaczenie w profilaktyce nowotworowej.

Zakłada się, że kurkuma sprzyja zapobieganiu i leczeniu takich nowotworów, jak:

• rak skóry;
• rak płuc;
• rak przełyku;
• rak żołądka;
• nowotwory jamy ustnej;
• nowotworowy głowy i szyi;
• rak wątroby;
• rak trzustki;
• rak jelita cienkiego;
• rak pęcherza moczowego;
• rak okrężnicy;
• rak prostaty;
• rak szyjki macicy.

Naukowcy przeprowadzili badania na zwierzętach z nowotworami skóry. Wyniki były zaskakujące, gdyż u ok. 30% badanych kurkuma zmniejszyła wielkość guzów, a aż u 87% – częstotliwość ich występowania. U pacjentów z polipami jelita w stanie przedrakowym podawano kurkumę przez 6 miesięcy. Rozmiar polipów zmniejszył się o połowę, a ich liczba spadła o ok. 60%. Kurkuma może zmniejszać również toksyczność niektórych leków, stosowanych w leczeniu nowotworów. Mimo wysokiej skuteczności działania kurkumy wciąż zbyt mało badań przeprowadzono, aby móc stosować ją jako lek na raka.

Ważne:

Podawana dożylnie kurkuma może być śmiertelnie niebezpieczna

W Azji kurkuma od lat stosowana jest jako lek na różne schorzenia. Oczywiście doustnie. Zwolennicy alternatywnych metod leczenia postanowili rozszerzyć jej stosowanie, podając ją w formie dożylnej. Niestety ta metoda leczenia skończyła się tragicznie dla jednej z pacjentek, która zmarła po podaniu dożylnej dawki kurkumy w celu leczenia atopowego zapalenia skóry.

Kurkuma na poprawę trawienia

Kurkuma w tabletkach najczęściej kupowana jest przez osoby z problemami trawiennymi. Przyprawa ta wykazuje właściwości żółciopędne, pobudza wydzielanie enzymów trawiennych. Co więcej, działa przeciwzapalnie i wspomaga zwalczanie bakterii (między innymi helicobacter pyroli).

Substancje zawarte w kurkumie działają ochronnie na komórki wątroby, dlatego stosowana jest jako składnik leków wykorzystywanych w stanach uszkodzeń i niewydolności tego narządu.

Kurkuma na odporność

Kurkuma wspomaga nie tylko odporność na infekcje, ale również okazuje się pomocna, gdy drobnoustroje już zagnieżdżą się w naszym organizmie. Kurkumina wykazuje właściwości przeciwbakteryjne i przeciwwirusowe, wspomaga więc ich szybsze zwalczanie i hamuje ich namnażanie.

Kurkuma zmniejsza hiperglikemię

Kurkuma poprawia wydalanie insuliny i parametry lipidowe, a tym samym zmniejsza hiperglikemię. Zaleca się ją więc u pacjentów ze stanem przedcukrzycowym.

Kurkumina wpływa na produkcję tlenku azotu, który sprzyja rozluźnianiu mięśni, a tym samym rozszerzaniu naczyń krwionośnych. Niektóre badania wykazały również jej korzystny wpływ w walce z reumatoidalnym zapaleniem stawów.

Kurkuma – wskazania i przeciwwskazania

Ze względu na szerokie właściwości lecznicze, kurkuma stosowana byłą w medycynie chińskiej i hinduskiej w leczeniu wrzodów oraz żółtaczki. Wykorzystywano ją także jako środek hamujący apetyt, łagodzący bóle menstruacyjne oraz kolkę. Kurkuma ma swoje zastosowanie w leczeniu trądziku i innych chorób skóry, a także ukąszeń oraz ran. Wspomaga trawienie, łagodzi biegunki i zgagę. Co więcej, w Chinach i Indiach kurkumę stosuje się także jako środek antydepresyjny i łagodzący skutki środków odurzających. Nie każdy jednak może przyjmować kurkumę bez ograniczeń. Nie zaleca się jej kobietom w ciąży, ponieważ zwiększa kurczliwość macicy i może doprowadzić do poronienia. Kurkuma obniża krzepliwość krwi, a więc nie powinni jej zażywać pacjenci przed operacjami oraz stosujący leki przeciwkrzepliwe.

Kurkuma obniża poziom cukru we krwi, a więc osoby chorujące na cukrzycę, powinny dawkować ją bardzo ostrożnie, gdyż jej nadmiar może prowadzić do zaostrzenia choroby.

Kurkuma stosowana w nadmiernej dawce może wywołać zgagę, bóle brzucha i klatki piersiowej. Istnieje również możliwość zmiany metabolizmu i przyswajania niektórych leków.

Zastosowanie kurkumy w poprawie urody

Kurkuma często wykorzystywana jest także w kosmetyce, jako barwnik do szminek, podkładów pod makijaż czy płukanek do włosów.  Olejek z kurkumy stosowany jest jako składnik odżywek do włosów. Dzięki swoim właściwościom antybakteryjnym i przeciwzapalnym kurkuma stanowi też pomysł na walkę z trądzikiem i przebarwieniami. Wystarczy zmieszać ją z jogurtem naturalnym i miodem, nałożyć na twarz, pozostawić na ok. 30 minut i spłukać, aby poprawić kondycję przebarwionej i podrażnionej skóry.

Kurkuma w kuchni – jak stosować?

Kurkuma stanowi jedną z najpowszechniejszych przypraw w krajach Bliskiego Wschodu. Jest jednym ze składników curry, stosowana jest również do produkcji musztardy oraz różnego rodzaju sosów. Świetnie podkreśla smak potraw duszonych czy rosołu, powszechnie stosowana jako dodatek do marynat. Co więcej, kurkuma stanowi idealny zamiennik bardzo drogiego szafranu. Dzięki swojemu żółtemu zabarwieniu, w przemyśle spożywczym stosowana bywa jako barwnik oznaczany symbolem E100.

Kurkuma do picia

 Popularną miksturą stała się kurkuma wymieszana z wodą, miodem i cytryną. Taki napój ma wiele właściwości zdrowotnych i systematycznie pity przyczyni się do:

• złagodzenia dolegliwości bólowych;
• obniżenia poziomu cholesterolu;
• zmniejszenia ryzyka zachorowania na raka;
• opóźnienia procesów starzenia się;
• unormowania poziomu cukru we krwi.

Przygotowanie mikstury z kurkumą

Składniki:

• 1/4-1/2 łyżeczki kurkumy;
• sok wyciśnięty z połowy cytryny;
• pół łyżeczki miodu;
• szklanka ciepłej wody.

Wszystkie składniki dokładnie ze sobą mieszamy. Miksturę najlepiej pić rano przed pierwszym posiłkiem.

Kurkuma – podsumowanie

Kurkuma to jedna z najzdrowszych przypraw na świecie i od wielu lat wykorzystywana jest jako lek na różne dolegliwości w medycynie azjatyckiej. Coraz popularniejsza staje się także w Europie, gdzie dostępna jest także w postaci suplementów diety w kapsułkach. Kurkuma charakteryzuje się wieloma właściwościami zdrowotnymi i ma szerokie zastosowanie w kuchni. Spożywana systematycznie w optymalnej dawce przyczyni się do poprawy zdrowia. Podawana niewłaściwie lub w zbyt dużej ilości, może mieć poważne skutki uboczne, dlatego należy stosować ją rozsądnie.

Podobne artykuły:

• Kurkuma – 4 niezwykłe właściwości zdrowotne
• Betaina – czym jest, jak działa, gdzie występuje?
• Różnorodne zastosowanie kozieradki
• Pieprz metystynowy – kava kava
• Mimetyki – co to jest, działanie, opinie, skutki uboczne