Senność po jedzeniu – jakie są przyczyny?

Czy zdarza Ci się odczuwać senność po zjedzeniu obfitego posiłku? A może zaraz po obiedzie marzysz o krótkiej drzemce? Choć senność poposiłkowa może być naturalną reakcją organizmu, niekiedy może sygnalizować pewne problemy zdrowotne lub wskazywać na złe nawyki żywieniowe. Dowiedz się, jakie są potencjalne przyczyny senności po jedzeniu, aby lepiej zarządzać swoim samopoczuciem i zdrowiem.

Senność po jedzeniu – przyczyny

Senność po jedzeniu to zjawisko naturalnie występujące u wielu ludzi, ale jej przyczyny mogą być różnorodne [1]. Warto przyjrzeć się bliżej tym potencjalnym czynnikom wpływającym na senność poposiłkową, aby zrozumieć, co może być jej przyczyną i jak można sobie z nią radzić.

Senność po jedzeniu jako stan fizjologiczny

Po zjedzeniu posiłku, kiedy organizm trawi pokarm, zwiększa się dopływ krwi do przewodu pokarmowego. To z kolei zmniejsza dopływ krwi do ośrodkowego układu nerwowego, w tym mózgu, powodując uczucie senności. To normalne uczucie, które może wywołać stan znanego nam wszystkim błogiego spokoju, a nawet być interpretowane jako zmęczenie. Podczas trawienia pokarmu, w organizmie produkowana jest serotonina, która dodatkowo działa relaksująco na organizm, powodując uczucie zadowolenia i spokoju po jedzeniu.

Senność po jedzeniu – czy to cukrzyca?

Senność po jedzeniu nie jest jednoznacznym objawem cukrzycy, ale może być jednym z jej objawów [2]. Cukrzyca to choroba metaboliczna, w ktorej dochodzi do zaburzeń w regulacji poziomu glukozy we krwi. Po spożyciu posiłku dochodzi wtedy do znacznego wzrostu poziomu glukozy (zwłaszcza jeśli dieta zawiera duże ilości węglowodanów), który jest bezpośrednią przyczyną senności [3]. Jeśli do tego odczuwasz nadmierne pragnienie, ogólne osłabienie, zwiększone oddawanie moczu, problemy z koncentracją i drżenie rąk, skonsultuj się z lekarzem. Dostaniesz skierowanie na badania – podstawowe badanie krwi oraz najprawdopodobniej krzywą cukrową.

Czytaj: Jak obniżyć poziom cukru? 5 skutecznych sposobów na zbyt wysoki cukier

Nadmierna senność a leki

Nadmierna senność jest często występującym skutkiem ubocznym wielu leków. Niektóre leki mają działanie uspokajające lub inaczej wpływają na układ nerwowy, co może prowadzić do uczucia senności. Do leków takich należą: silne leki przeciwbólowe, w tym opioidowe leki przeciwbólowe, leki przeciwhistaminowe, przeciwdrgawkowe, psychotropowe, ale również leki na alergię i przeziębienie.

Senność po jedzeniu a rodzaj posiłków

Jedzenie dużych porcji, zwłaszcza jeśli są w głównej mierze złożone z węglowodanów lub białka, może powodować uczucie senności. Jeśli Twoja dieta składa się w głównej mierze z białka w postaci mięsa, produktów sojowych i nabiału, a do tego uzupełniasz ją chlebem, makaronami i cukrem, Twój układ trawienny ulega przeciążeniu, a organizm uwalnia hormony wywołujące senność.

Senność mogą również powodować produkty zawierające tryptofan, aminokwas wykorzystywany przez organizm do tworzenia serotoniny, neuroprzekaźnika pomagającego regulować sen. Jeśli jesz dużo produktów bogatych w tryptofan (indyk, jaja, ser, tofu, ryby), organizm może produkować więcej serotoniny, co w naturalny sposób prowadzi do uczucia zmęczenia.

Czytaj więcej: L-tryptofan – co to jest, działanie, właściwości, dawkowanie

Senność po jedzeniu – jakie badania warto wykonać?

Senność po jedzeniu, zwana również sennością poposiłkową, może mieć różne przyczyny. Jeśli zauważasz, że zbyt często odczuwasz senność po spożyciu posiłku i przeszkadza Ci to w codziennym funkcjonowaniu, warto wykonać kilka badań pozwalających zweryfikować przyczynę senności. Oto kilka możliwych badań, które mogą pomóc znaleźć przyczyny senności po jedzeniu:

• badania krwi, w tym pomiar poziomu glukozy na czczo i po posiłku, aby wykluczyć cukrzycę
• testy alergiczne lub testy na nietolerancję pokarmową
• badania krwi, badania kału, kolonoskopię lub inne badania obrazowe, aby ocenić stan jelit i wykluczyć zespół nieswoistego zapalenia jelit (IBS)
• badania hormonów tarczycy (TSH i tyroksyny), diagnozujące np. niedoczynność tarczycy
• badanie ciśnienia krwi (niskie ciśnienie krwi może wywoływać uczucie zmęczenia)
• badania diagnozujące zaburzenia snu, takie jak bezdech senny

Jeśli podejrzewasz, że senność po jedzeniu może być związana z jakąś chorobą, zasięgnij porady lekarskiej.

Zestaw na Regenerację

• odżywka białkowa 6PAK Milky Shake Whey 700g
• odżywka węglowodanowa 6PAK Carbo Pak 1000g
• kompleks witaminowo-mineralny Trec Multipack 60kaps.
• Shaker Gratis

Jak sobie radzić z nadmierną sennością po jedzeniu?

Nadmierna senność po jedzeniu może być uciążliwa i negatywnie wpływać na codzienne funkcjonowanie, utrudniając pracę i życie towarzyskie. Jeżeli często dopada Cię uczucie senności, które nie wynika z przewlekłych chorób, możesz sobie z nią radzić, stosując kilka nieskomplikowanych rad. Oto kilka z nich:

1. Stosuj zrównoważoną dietę zawierającą białko, zdrowe tłuszcze i błonnik. Jedz produkty o niskim indeksie glikemicznym. To pomoże w naturalnej stabilizacji poziomu glukozy we krwi. Unikaj jedzenia posiłków o dużej zawartości węglowodanów, ponieważ powodują gwałtowne wahania poziomu cukru we krwi.
2. Jedz mniejsze posiłki, za to częściej. To zapobiega gwałtownemu wzrostowi poziomu glukozy i obciążeniu trzustki.
3. Unikaj tłustych i ciężkostrawnych potraw. Takie posiłki wymagają od organizmu wzmożonej pracy, czyli energii, dlatego mogą być przyczyną senności.
4. Dbaj o nawodnienie. Zbyt mała ilość wody może skłaniać organizm do oszczędzania energii, co objawia się sennością.
5. Ruszaj się. Nawet krótki spacer po posiłku może pomóc w poprawie energii i zmniejszeniu uczucia senności. Wprowadź do swojego planu dnia aktywność fizyczną.
6. Zadbaj o sen. Jeśli będziesz niewyspany, senność po jedzeniu będzie większa.
7. Odstaw używki. Alkohol i kofeina mają szczególnie negatywny wpływ na to, jak funkcjonujemy w ciągu dnia. Unikaj nadmiernego spożycia tych substancji, zwłaszcza wieczorem.
8. Ogranicz stres. Stres negatywnie wpływa na ogólną kondycję organizmu. Organizm często próbuje sobie radzić ze stresem nadmiernym pobudzeniem, a następnie nadmierną sennością.

Bardzo dobrym pomysłem będzie konsultacja z dietetykiem, który pomoże Ci w odpowiednim zbilansowaniu posiłków.

Często odczuwana ospałość może mieć wiele przyczyn, zarówno zdrowotnych (niedoczynność tarczycy, cukrzyca, anemia), jak i wynikających z nieprawidłowego stylu życia (używki lub zły rytm dobowy snu). Zdarza się, że przewlekłe zmęczenie jest wynikiem zaburzeń hormonalnych. W każdym przypadku, gdy nadmierna senność i jej przyczyny Cię niepokoją, skontaktuj się z lekarzem pierwszego kontaktu.

Bibliografia:

1. Thomas Gallagher and Young-Jai You: Falling asleep after a big meal. Worm. 2014; 3: e27938.
   https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4091210/
2. Michelle M Perfect: Sleep-related disorders in patients with type 1 diabetes mellitus: current insights. Nat Sci Sleep. 2020; 12: 101–123.
   https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7023878/
3. David Benton et al: Carbohydrate and sleep: An evaluation of putative mechanisms. Front Nutr. 2022; 9: 933898.
   https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC9532617/

Podobne artykuły:

• Odpowiedź glikemiczna
• Leptyna, czyli hormon sytości
• Napady głodu – jakie są przyczyny i jak opanować objadanie się?
• Ile kalorii ma erytrytol? Czy słodziki są bezpieczne?
• Jak radzić sobie ze stresem?