Preparaty aminokwasowe stanowią podstawę suplementacji zarówno osób na zawodowym poziomie, jak i trenujących amatorsko. Przyjmują one różne formy, z których każda ma swoje zalety oraz mankamenty. Najważniejszą kwestią jest jednak zastosowany surowiec, który powinien być poddany wcześniejszej hydrolizie celem zerwania wszystkich możliwych wiązań peptydowych, jakie występują w proteinach. Wolna forma aminokwasów jest swoistym gwarantem ich maksymalnie szybkiej przyswajalności, jak i działania.
Aminokwasy to suplementy diety, które zażywane są przez zawodowców oraz początkujących sportowców. Aminokwasy posiadają dużo pozytywnych właściwości: podnoszą ogólną wytrzymałość mięśni, skracają czas niezbędny na ich regenerację oraz są niezbędnym budulcem dla ich dalszego rozwoju. Wykazują oczywiście właściwości antykataboliczne oraz pro anaboliczne. Spożywanie ich wpływa pozytywnie na dietę (uzupełnia wszelkie występujące w niej niedobory pełnowartościowego białka) oraz szeroko rozumianą formę sportowców i kulturystów. Odżywki aminokwasowe stosowane są szeroko podczas treningów wysiłkowych oraz przez osoby uprawiające inne rodzaje sportów.
Co to są aminokwasy?
Pod względem chemicznym jest to grupa organicznych związków tworzonych przez zasadową grupę aminową oraz kwasową karboksylową. Pisząc bardziej wprost - rolą aminokwasów jest w głównej mierze budowa tkanek organizmu, w tym mięśni. Oczywiście są także niezbędne do syntezy białek wewnątrzustrojowych odpowiadających za prawidłowe funkcjonowanie wszystkich układów w organizmie. Wykazują szereg pozytywnych właściwości, jak np. działanie anaboliczne oraz antykataboliczne.
Pod względem charakterystyki aminokwasy można podzielić na:
- aminokwasy endogenne,
Powstają one w organizmie na drodze endogennej syntezy. Zapotrzebowanie organizmu na tego typu aminokwasy jest zwykle całkowicie pokrywane bez konieczności dostarczania ich z zewnątrz. Można wśród nich wyróżnić: serynę, cystynę, prolinę oraz alaninę.
- aminokwasy egzogenne,
Do grypy aminokwasów egzogennych zalicza się do niej zarówno aminokwasy rozgałęzione (BCAA), jak i esencjonalne (EAA). Łączy ich egzogenny charakter, co oznacza konieczność ich dostarczenia wraz z pokarmem lub przy pomocy profesjonalnej suplementacji. Niestety nie mogą być syntetyzowane przez organizm. Należą do nich między innymi: l-leucyna, l-walina, l-izoleucyna, l-metionina, l-lizyna oraz l-treonina. Warto zatem zadbać o odpowiednią podaż aminokwasów egzogennych.
Oczywiście nie można zapomnieć o grupie aminokwasów białkowych. Jest ich w sumie 20 typów, wchodzą one w skład protein budujących tkanki organizmu ludzkiego. Pomiędzy nimi występuje wiązanie peptydowe. Natomiast ze względu na specyficzną pozycję grupy karboksylowej względem grupy aminowej zaliczane są do tzw. α-aminokwasów.
Jaka jest rola aminokwasów?
Podstawową rolą aminokwasów w organizmie ludzkim jest budowa tkanek, są niezbędne dla rozwoju upragnionej muskulatury i nie tylko. Pełnią rolę regulacyjną - uczestniczą w procesie syntezy hormonów, insuliny, płynów ustrojowych oraz wspomagają pracę mózgu. Biorą udział w procesach budowania układu nerwowego, poprawiając tym samym nasze samopoczucie. Aminokwasy budują struktury protein wspomagających rozwój mięśni. Wykazują również działanie antykataboliczne, czyli chronią tkanki przed rozpadem w wyniku procesów katabolicznych. Ponadto wpływają na usprawnienie regeneracji i prawidłowe funkcjonowanie tkanki mięśniowej. Jak widzisz, aminokwasy pełnią wiele ról, zatem ich odpowiednia podaż w ciągu dnia jest bardzo istotna dla uzyskiwanych wyników sportowych.
Profesjonalna suplementacja aminokwasami - aminokwasy dla sportowców
Aminokwasy w wolnej formie są bardzo dobrze i szybko przyswajalne. Stąd tak ważne, by zastosowany surowiec w preparatach był poddany wcześniejszej hydrolizie. Omawiana kategoria produktów obejmuje zarówno aminokwasy proste (tzw. całodzienne), których zadaniem jest wzbogacenie prowadzonej diety w pełnowartościowy budulec, jak i aminokwasy BCAA, czy też EAA doskonale sprawdzające się w suplementacji okołotreningowej. Przyjmowanie ich jest bardzo proste i to niezależnie od formy w jakiej występują. Zdecydowanie są to aminokwasy dla sportowców, które są warte zakupu i regularnego stosowania.
Warto podkreślić, że suplementy zawierające aminokwasy w wolnej formie są znacznie lepiej i szybciej przyswajalne niż aminokwasy zawarte w codziennie spożywanych produktach (czy też w klasycznych odżywkach białkowych). Aminokwasy najlepiej stosować w godzinach porannych, po przebudzeniu się (na czczo). Wiele osób suplementuje aminokwasy dla sportowców przed i po treningu. Najlepszą porą na ich przyjmowanie jest czas w trakcie treningu, efekty takiego stosowania są najbardziej widoczne.
Aminokwasy na etapie budowania tkanki mięśniowej
Aminokwasy wykazują właściwości anaboliczne, stanowią także "cegiełki" budujące tkanki, w tym tkankę mięśniową. Stymulują wzrost beztłuszczowej muskulatury oraz skracają czas niezbędny na pełną regenerację i powrót do pierwotnej formy - nawet po bardzo intensywnym i ciężkim treningu. Odpowiednia podaż aminokwasów sprzyja przyśpieszeniu syntezy nowych białek organizmu aż do 60%. Dla sportowców, którym zależy na szybkim przybraniu tkanki mięśniowej to świetne rozwiązanie.
Odżywki aminokwasowe czy suplementy białkowe?
Preparaty aminokwasowe wpływają na uzupełnienie wszelkich niedoborów budulca w codziennej diecie. Stanowią także pewien rezerwuar azotu i przy ich pomocy jest on transportowany z mięśni do wątroby. Dzięki temu procesowi wytwarzana jest l-alanina, która tworzy glukozę i nasz organizm dostaje dawkę energii. Jest to pośrednie zadanie aminokwasów, niemniej bardzo ważne w okresie wzmożonego wysiłku fizycznego. Aminokwasy mają ogromne znaczenie zarówno w budowaniu tkanki mięśniowej, jak i redukowaniu tkanki tłuszczowej. Proces trawienia protein/aminokwasów wymaga bowiem większego nakładu energii niż uwalnia, co oznacza, że w pewnym niewielkim stopniu suplementacja tego typu podkręca metabolizm. Jest to pomocne zjawisko w okresie walki z nadwagą, ale nie można przesadnie na tym fakcie polegać.
Preparat aminokwasowy jest źródłem aminokwasów - podobnie jak odżywka białkowa. Diametralną różnicą jest natomiast kinetyka ich przyswajania, oczywiście na korzyść wolnych form aminokwasów. W odróżnieniu od klasycznego preparatu proteinowego aminokwasy nie są powiązane między sobą wiązaniami peptydowymi, co oznacza brak konieczności ich trawienia przez organizm i tracenia na to czasu.
Kiedy brać odżywki aminokwasowe?
Odżywki aminokwasowe są przeznaczone dla osób aktywnych fizycznie. Znajdują zastosowanie w budowaniu masy mięśniowej oraz sprzyjają ich szybkiej regeneracji. Kiedy ćwiczysz, narażasz mięśnie na intensywny wysiłek, co wiąże się z intensyfikacją procesów katabolicznych. Aminokwasy zapobiegną uszkodzeniom i rozpadowi mięśni dzięki swoim antykatabolicznym właściwościom. Ponadto są łatwo wchłaniane przez tkankę mięśniową.
Najlepszą porą na przyjmowanie preparatów aminokwasowych są okolice treningu. Pozwoli to na jednoczesne zaspokojenie zwiększonego zapotrzebowania mięśni na budulec, jak i wstrzelenie się w tzw. okno anaboliczne (ma ono miejsce chwilę po zakończonej sesji treningowej). Zależnie od typu produktu może być on stosowany również w ciągu dnia celem wzbogacenia ubogich w białko posiłków.
Zastosowanie aminokwasów podczas redukcji (odchudzania)
Każda osoba, która choć raz się odchudzała, wie jak trudno zbilansować odpowiednio dietę, by zaspokoić potrzeby organizmu na każdy składnik odżywczy. Największym problemem jest oczywiście podaż protein, a więc odpowiednia dawka aminokwasów każdego dnia. Właśnie w tym celu stosowane są między innymi preparaty aminokwasowe. Oczywiście nie tylko, bowiem dzięki ich antykatabolicznym właściwościom można z powodzeniem ograniczyć do minimum zjawisko katabolizmu okołotreingowego. Zabezpieczysz w ten sposób mięśnie przed spaleniem (rozpadem).
Zastosowanie aminokwasów w okresie budowy czystej tkanki mięśniowej
Odpowiednia podaż białka w diecie jest niezbędna dla zaspokojenia najbardziej podstawowych potrzeb mięśni, a więc dostępu do aminokwasów. Niezwykle ważny jest profil aminokwasowy stosowanego preparatu oraz jego pełnowartościowy charakter. Jedynie najwyższej jakości produkt jest w stanie zaspokoić potrzeby mięśni na konkretną mieszankę aminokwasów w odpowiednich proporcjach. Koniecznie zadbaj o ten aspekt, jeżeli liczysz na maksymalnie możliwe wyniki sportowe swoich treningów.
Aminokwasy w proszku
Aminokwasy mogą występować w różnych formach - najczęściej spotykaną jest proszek. Dzięki jego znakomitej rozpuszczalności bez problemu przygotujesz porcję preparatu. Charakteryzuje się bardzo dobrą przyswajalnością, która dodatkowo podnoszona jest przez płynną formę gotowej dawki. Oczywiście nie bez znaczenia jest ich ciekawy smak i aromat napoju sportowego, w który się przekształca. Aminokwasy w proszku są jednymi z najczęściej wybieranych produktów przez sportowców na całym świecie.
Aminokwasy w płynie
Koncentrat aminokwasowy ma wiele zalet - smak, aromat i łatwość przygotowania określonej porcji. Ponadto umożliwia bezproblemową modyfikację dawkowania, wystarczy odmierzyć mniejszą lub większą ilość płynu, by dostosować go pod indywidualne zapotrzebowanie. Tego typu suplementy charakteryzują się znakomitą przyswajalnością, często ciekawymi dodatki, ale także wysoką koncentracją substancji aktywnych. Aminokwasy w płynie cieszą się dużą popularnością.
Aminokwasy w tabletkach
Nie lubisz się bawić w odmierzanie odpowiedniej ilości proszku lub koncentratu? Doskonale się składa - postaw na aminokwasy w tabletkach/kapsułkach, a bez problemu precyzyjnie odmierzysz konkretną dawkę, jaką potrzebujesz. Oczywiście także i w tym przypadku modyfikowanie porcji jest banalnie proste, po prostu zwiększysz lub zmniejszysz ilość tabletek przypadających na dawkę. Najważniejszą kwestią ostatecznie jest dopasowanie jej pod indywidualne potrzeby organizmu.
Podsumowanie - aminokwasy w suplementacji
Aminokwasy mają bardzo duże zastosowanie dla sportowców, kulturystów oraz osób aktywnych fizycznie o nieco mniejszym zaangażowaniu. Regularne ich przyjmowanie pozytywnie wpływa na nasz organizm oraz pozwala na zwiększenie ogólnej wydolności i regeneracji organizmu. Działają bardzo szybko i są proste w stosowaniu - doskonale sprawdzają się po treningu celem wstrzelenia się w okno anaboliczne. Warto podkreślić, że opisywana kategoria nie obejmuje wyłącznie aminokwasów całodziennych, znajdziesz w niej także beta alaninę, l-taurynę, l-tyrozynę, ale także mieszanki aminokwasowe łączące w sobie zalety aminokwasów rozgałęzionych i esencjonalnych (BCAA + EAA). Jak widzisz, oferta naszego sklepu jest bardzo bogata i obejmuje propozycje najlepszych światowych oraz krajowych marek. Wszystko w bardzo dobrych cenach, dzięki czemu nie zrujnujesz swojego domowego budżetu.
Podkategorie:
Literatura:
[1]. Dymkowska-Malesa M., Walczak Z., Suplementacja w sporcie, Nowiny Lekarskie 2011, 80, 3, s. 199–204.
[2]. Drywień M. E., Dźwigała J., Staszewska-Skurczyńska M., Znaczenie aminokwasów rozgałęzionych w żywieniu człowieka oraz profilaktyce i przebiegu niektórych chorób, Medycyna Ogólna i Nauki o Zdrowiu 2013;19(3), s. 379–384.