Szparagi to warzywo, które z każdym rokiem zyskuje na popularności, co za tym idzie, możemy znaleźć coraz więcej przepisów z wykorzystaniem tego cennego dodatku do dań. Szparagi posiadają wiele prozdrowotnych właściwości, dzięki czemu w niektórych kręgach są uznawane za produkt super food. Poznaj wiele właściwości prozdrowotnych szparaga lekarskiego i wartości jakie niesie ze sobą ich spożywanie.
Czym są szparagi?
Szparagi są w biologii określane jako szparag lekarski (Asparagus officinalis). Uprawa szparaga była znana już 5000 lat temu na terenach starożytnego Egiptu. Do Europy dotarła około XVI wieku.
Szparagi to roślina, której część jadalnej łodygi znajduje się w ziemi. Dzięki temu pobiera ona składniki odżywcze, które magazynowane są w pozostałej części warzywa.
Możemy wyróżnić wiele odmian szparagów, które różnią się wyglądem, smakiem, sposobem upraw czy czasem przygotowywania.
Do najpopularniejszych odmian szparagów należą:
- szparagi białe (szparagi bielone)
- szparagi zielone,
- szparagi fioletowe,
- dzikie szparagi.
Szparagi uprawiane są w klimacie umiarkowanym, dzięki czemu dobrze znoszą niskie temperatury. Dobrze rozwinięty system korzeniowy sprawia, że szparagi dobrze radzą sobie w okresie suszy.
Szparagi zielone i białe – właściwości i wartości odżywcze
Zarówno zielone jak i białe szparagi cechują się podobnymi właściwościami prozdrowotnymi i kaloryką. Szparagi są warzywem, które zaleca się spożywać w okresie odchudzania ze względu na niską kalorykę.
100 gram szparagów dostarcza 20 kcal, w tym 2,2 gramy białka, 4 gramy węglowodanów i śladowe ilości tłuszczów.
Wartości odżywcze – szparagi (100 gram):
- Wartość kaloryczna – 20 kcal
- Białko – 2,2g
- Węglowodany – 4g
- Tłuszcze – 0,1g
Szparagi, tak jak większość warzy zawierają sporą ilość błonnika. W 100 gramach tych warzyw znajduje się go około 2,1 gramów. Jest to niskokaloryczne warzywo szczególnie polecane diabetykom ze względu na prozdrowotne właściwości i niski indeks glikemiczny.
Ile i jakie witaminy mają szparagi?
Szparagi uchodzą za super food ze względu na ich prozdrowotne działanie oraz ogromną ilość witamin i minerałów. Warto jeść szparagi ze względu poniższe mikroelementy:
- witaminy – C, B, A, E, PP,
- kwas foliowy,
- składniki mineralne – żelazo, fosfor, magnez, wapń, sód, potas, cynk,
- asparaginę,
- kumarynę,
- beta-karoten,
- jod.
Sprawdź także: Witaminy i minerały w diecie – jakie są i co dają?
Czy są przeciwwskazania do spożywania szparagów?
Pomimo wielu pozytywnych cech płynących ze spożywania szparagów. Szparagi, a szczególnie ich duże ilości mogą wiązać się z nieprzyjemnymi dolegliwościami ze strony układu trawiennego.
Do najczęstszych objawów niestrawności wynikających ze spożycia szparagów zalicza się wzdęcia oraz biegunki. Powodem jest wysokie stężenie fruktanów, czyli związków, które nie są trawione przez ludzki organizm. Ulegają one fermentacji w jelicie grubym co powoduje uciążliwe gazy. W skrajnych przypadkach mogą powodować one zaparcia, ból oraz dyskomfort.
W przypadku osób cierpiących na zespół jelita drażliwego powinniśmy ograniczyć lub w skrajnych przypadkach całkowicie wyeliminować szparagi z diety.
Kiedy jest sezon na szparagi i ile trwa?
Sezon zbioru szparagów jest dość krótki i trwa kilka tygodni. Zaczyna się w połowie kwietnia, natomiast poza okresem zbioru możemy znaleźć mrożone szparagi, które stanowią doskonałą alternatywę.
Lipiec jest miesiącem, w którym sezon na szparagi się kończy. Najbardziej wartościowe są te zebrane w maju i czerwcu. Swoją wartość zawdzięczają doskonałym wartościom odżywczym oraz niepowtarzalnym smakiem.
W zależności od dostępności i czasu zbiorów możemy spotkać różne ceny za pęczek szparagów. Zwykle waha się ona między 15, a 20 złotych. Co zrozumiałe, szparagi najniższą wartość osiągają w sezonie, gdy cena spada nawet poniżej 10 zł.
Jak ugotować i przygotować szparagi?
Każda odmiana szparagów rożni się sposobem przyrządzania. Co więcej przyrządzić szparagi możemy na kilka rożnych sposobów. Najczęściej podawane są gotowane lub pieczone.
Zielone szparagi nie wymagają obierania. Są sprężyste i miękkie. Z kolei białe rosną przysypane ziemią i konieczne jest oczyszczenie oraz pozbycie się twardych włókien. Jeśli chcemy ugotować szparagi, to powinniśmy robić to bardzo krótko. Gotowanie szparagów zalecane jest w wysokim naczyniu tak, aby główki szparagów znalazły się delikatnie nad poziomem wody.
W celu zachowania jak największej ilości składników mineralnych oraz wartości odżywczych szparagów możemy je zblanszować lub gotować na parze. Również proces mrożenia może powodować utratę niektórych wartości, jak chociażby miedzi, żelaza, potasu czy flawonoidów.
Szparagi możemy przygotować na wiele różnych sposobów – z sosem, z sałatką, w formie omleta lub zupy krem.
Czy szparagi są odpowiednie dla osób na diecie odchudzającej?
Szparagi tak jak większość warzyw są doskonałym uzupełnieniem diety osób chcących pozbyć się zbędnych kilogramów. Należy pamiętać, że obniżenie poziomu kaloryki diety może powodować mniejszą dostępność witamin i składników mineralnych.
Szparagi jako warzywo zawierające wiele cennych składników odżywczych jest doskonałym dodatkiem dań podczas diety redukcyjnej.
- Zawartość błonnika w szparagach powoduje, że dania z tym warzywem sycą na długi czas nie dostarczając dużej ilości kalorii. W 100 gramach szparagów znajduje się jedynie 20 kilokalorii.
Należy jednak uważać z nadmiernym spożywaniem szparagów mogą one powodować problemy trawienne. W dużych ilościach działanie szparagów powoduje gazy i zaparcia. Co więcej, szparagi działają moczopędnie. Powinniśmy wziąć to pod uwagę podczas regularnego spożywania tego warzywa.
Czy szparagi mają właściwości detoksykujące?
Wspomniane działanie moczopędne szparagów ma też pozytywną stronę. Dzięki nim możemy pozbyć się toksyn wpływając na oczyszczenie organizmu. Zawarta w szparagach asparagina powoduje wzmożone oddawanie moczu, a wraz z nim wydalane jest wiele metabolitów z naszego organizmu.
Tak więc, regularne spożywanie szparagów działa pozytywnie na pracę nerek oraz ogranicza ryzyko powstawania kamieni nerkowych.
Ponadto warto wspomnieć, że szparagi są cennym składnikiem diety diabetyków, posiadają także zdolność obniżania poziomu cholesterolu we krwi.
Dowiedz się także: Naturalne diuretyki – poznaj sposoby na usuwanie nadmiaru wody z organizmu
Czy spożywanie szparagów może wpływać na kolor moczu?
Warzywo szparag znany jest z tego, iż duże jego spożycie może wpływać na zmianę koloru moczu. Dzieje się tak za sprawą aminokwasów – asparaginy i S-metylometioniny. Po spożyciu znaczącej ilości szparagów mocz może przybrać intensywny żółty kolor.
Co więcej, jedzenie szparagów u około 20% osób przyczynia się do nietypowego i nieprzyjemnego zapachu moczu. Już po zjedzeniu 100 gramów szparagów w moczu może znaleźć się od 2 do 5 gramów ww. aminokwasów i to one w głównej mierze odpowiadają za przykry zapach.
Warto zaznaczyć, że młode pędy szparagów zawierają więcej zarówno asparaginy i S-metylometioniny. Aminokawsy te przekształcają się w związki siarki, która wydalana jest wraz z moczem.
Jakie są różnice między białymi a zielonymi szparagami?
Podstawową różnicą pomiędzy białymi i zielonymi szparagami jest ich kolor. Są to dwie różne odmiany, które rosną w innych warunkach.
Białe szparagi swój kolor zawdzięczają tym, że rosną pod ziemią. Wiosną wyrastają młode pędy, które przykrywa się warstwą ziemi. Ten zabieg ma za zadanie zatrzymanie produkcji chlorofilu. Właśnie przez niedostateczną ilość tej substancji, białe szparagi zawdzięczają swój kolor.
Białe szparagi cechują się większą grubością niż ich zielona odmiana. Zdrewniałe końcówki białych szparagów można wykorzystać do zrobienia wywaru.
Białe szparagi słyną z delikatniejszego smaku, są bardziej słodkie i znajdują wielu wielbicieli. Z kolei zielone szparagi słyną ze świeżości.
Pędy zielonych szparagów rosną nad ziemią, dzięki temu zielone łodygi łapią dowolną ilość promieni słonecznych.
Podstawowe różnice pomiędzy białymi, a zielonymi szparagami to:
- wygląd,
- smak,
- czas gotowania,
- sposób uprawy.
Warto zaznaczyć, że charakterystyka wartości odżywczej białych i zielonych szparagów jest bardzo podobna.
Zielone czy białe – jakie szparagi wybrać?
Wybór rodzaju szparagów jest podyktowany przede wszystkim tym do czego chcemy ich użyć. Do pieczenia szparagów lepiej wykorzystać ich zieloną odmianę. Z kolei zupa krem może być przygotowana na bazie białych szparagów. Szparagi gotowane to z reguły też ich biała odmiana.
Duże znaczenie mają nasze preferencje smakowe oraz pora roku. Sezon na szparagi trwa krótko, w związku z tym nie zawsze mamy dostęp do świeższych zielonych szparagów.
Szparagi – na co zwracać uwagę przy zakupie i jak je przechowywać?
Ze względu na walory smakowe oraz cenę, warto kupować szparagi w trakcie sezonu mają one intensywniejszy smak i więcej wartości odżywczych. Ale na co należy zwrócić uwagę podczas zakupu?
- Przede wszystkim łodygi szparagów powinny być jędrne, a nie wysuszone. Warto też zwrócić uwagę na zapach. Nieprzyjemnie pachnące szparagi mogą być nieświeże.
- Dolne części łodygi nie powinny być wysuszone, a tym bardziej nosić oznak pleśni. Wybierz szparagi o średniej grubości lub mniejszym rozmiarze. Takie sztuki nie powinny posiadać twardszych elementów w łodydze.
- Szparagi to warzywa, które wymagają odpowiedniego przechowywania. Umieść je w wodzie w pionowej pozycji, podobnie jak żywe kwiaty. Najlepszym rozwiązaniem jest przechowywanie szparagów w lodówce.
- Przed przygotowywaniem szparagów odpowiednio je obierz. Wymaga tego przede wszystkim ich biała odmiana. W zarówno białych jak i zielonych szparagach należy oderwać końcówki. Zadbasz wtedy o odpowiedni smak.
- Szparagi nie wymagają długiego gotowania. W zupełności wystarczy 5-10 minut. W skrajnych przypadkach możesz gotować szparagi około 15 minut.
Dlaczego warto wprowadzić szparagi do swojej diety?
Szparagi to w dalszym ciągu mniej popularne warzywa. Warto je spożywać przede wszystkim ze względu na szereg mikroelementów jakie dostarczają. Regularnie spożywając szparagi dostarczasz witaminę C, duże ilości kwasu foliowego czy żelazo.
Szparagi są doskonałym warzywem podczas odchudzania. Niska kaloryczność oraz duża zawartość błonnika sprawia, że warzywa te są cennym dodatkiem do lekkich potraw.
Staraj się większej ilości szparagów w trakcie sezonu. Cechują się one doskonałym smakiem i dużą ilością wartości odżywczych.
Sprawdź także: Kalorie z warzyw – czy trzeba je wliczać w bilans energetyczny?
Podobne artykuły:
- Fit przepis – łosoś ze szparagami
- 7 warzyw, które wpływają na zmniejszenie tkanki tłuszczowej
- Cukinia – właściwości i zastosowanie
- Lekkostrawne warzywa i owoce w diecie redukcyjnej
- Utrzymanie diety – z jakimi kosztami się wiąże?