Testosteron wpływa na wiele aspektów życia mężczyzny. Jest on jednak również istotny z punktu widzenia kobiet, w których organizmie także występuje. Ten hormon obrósł już w liczne legendy, a wysokie stężenie testosteronu u mężczyzn jest wyznacznikiem prawidłowego popędu seksualnego, męskości, chęci do działania oraz bycia tak zwanym samcem Alfa. Jedną z najpopularniejszych fraz wyszukiwanych w Internecie przez panów jest zapytanie o to jak podnieść poziom testosteronu. Przyjrzyjmy się zatem dokładniej jaka jest rola testosteronu u mężczyzn oraz kobiet, a także jakie normy testosteronu są obecnie uznawane za prawidłowe. Sprawdźmy również co wpływa na stężenie testosteronu, a także w jaki sposób zadbać o jego naturalnie wysoki poziom.
Testosteron – męski hormon
Testosteron, czyli męski hormon steroidowy, który wpływa między innymi na rozwój masy mięśniowej jest bardzo cenionym anabolikiem wśród wszystkich sportowców. W świecie zawodowego sportu jego poziom jest ściśle kontrolowany według norm uznawanych za medycznie naturalne. Nadmiar testosteronu oznacza najczęściej, że zawodnik stosuje niedozwolone substancje wspomagające, czyli doping.
Niedobór testosteronu u kobiet tak samo jak u mężczyzn będzie niepożądany. Ten hormon pełni w organizmie szereg istotnych funkcji. Z tego względu tak ważna jest równowaga hormonalna. Obserwując jakiekolwiek symptomy związane z nieprawidłowym poziomem testosteronu należy niezwłocznie udać się na badania, które określą przyczynę takiego stanu rzeczy. Zarówno nadmiar testosteronu, jak i jego niedobór mogą prowadzić do wystąpienia poważnych problemów zdrowotnych.
Na poziom tego hormonu wpływ mają zarówno styl życia, jak i dieta oraz stan zdrowia. Badanie testosteronu przeprowadza się najczęściej w diagnostyce zaburzeń wzwodu, niskiego libido oraz zaburzeń związanych z dojrzewaniem płciowym. Czym jednak dokładnie jest testosteron?
Czym jest testosteron?
Testosteron to męski hormon płciowy odpowiedzialny za poziom androgenizacji. Jest niezbędny do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Występuje w dwóch frakcjach. Tak zwanej wolnej, która nie jest związana z żadnym białkiem oraz całkowitej, powiązanej z albuminami.
- Produkcja testosteronu stymulowana jest przez przysadkę mózgową, a w zasadzie przez wydzielany przez nią hormon luteinizujący LH.
- Cały proces zachodzi jednak w jądrach, a dokładniej mówiąc hormon wytwarzany jest przez komórki Leydiga, oraz w nadnerczach w przypadku mężczyzn.
- U kobiet testosteron wytwarzany jest w niewielkich ilościach przez jajniki oraz korę nadnerczy, a także łożysko w okresie ciąży.
Testosteron należy do hormonów steroidowych, czyli nierozpuszczalnych w wodzie. By mógł pełnić swoją biologiczną funkcję w organizmie mężczyzn łączy się z globulinami oraz albuminami. Jednak najistotniejszy dla mężczyzny jest poziom tak zwanego wolnego testosteronu. Większość znajdującego się w organizmie testosteronu jest powiązana z globuliną wiążącą hormony płciowe SHBG.
Testosteron to najważniejszy męski hormon płciowy, ponieważ odpowiada za rozwój drugorzędowych cech płciowych, a także różnicowanie organów płciowych w życiu płodowym. To za jego sprawą w okresie dojrzewania następuje rozpoczęcie produkcji plemników przez jądra.
Zestaw Bezpieczny Cykl na Testosteron
Jak działa testosteron?
Najwyższy poziom testosteronu notuje się w okresie od 20 do 35 roku życia mężczyzn. W tym okresie osiągają oni maksymalną tężyznę fizyczną, Są również najbardziej skłonni do poszukiwania partnerek, ich poziom libido jest największy. W tym czasie mogą notować najszybszy wzrost masy mięśniowej. Jednakże również w okresie dojrzewania odpowiednia ilość testosteronu jest kluczowa, ponieważ odpowiada za wykształcenie drugorzędowych cech płciowych. Za sprawą testosteronu kości stają się mocniejsze i bardziej odporne na złamana.
- Testosteron wpływa również na poziom tkanki tłuszczowej. Gdy jest go w organizmie więcej to jej poziom naturalnie spada, a sam tłuszcz ulega szybszemu spalaniu, przez co proces redukcji może okazać się krótszy i bardziej efektywny. Warto wiedzieć, że pochodne testosteronu są często wykorzystywane w sporcie jako doping. Proceder ten jest nielegalny i może okazać się również niebezpieczny. Ingerencja w układ hormonalny zawsze wiąże się z ryzykiem utraty zdrowia.
- Testosteron stabilizuje również pracę serca oraz oddziałuje na układ krwionośny. Na problemy związane z zaburzeniami i schorzeniami krążenia wpływać będzie zarówno niedobór testosteronu, jak i jego nadmiar.
- Jeden z najważniejszych męskich hormonów płciowych warunkuje również poziom agresji oraz chęci do rywalizacji. Mężczyźni z naturalnie wysokim stężeniem testosteronu będą bardziej pewni siebie i bardziej skłonni do podejmowania ryzyka. Kolejną bardzo ważną rolą testosteronu jest udział w procesie gojenia się ran oraz redukcji stężenia złego cholesterolu HDL w krwi.
- Wpływa również na zwiększenie produkcji erytropoetyny i prawidłową pracę układu immunologicznego. Niższy poziom testosteronu będzie skutkować zmniejszeniem wydolności oraz odporności organizmu.
Sprawdź: Testosteron na regenerację – wpływ testosteronu na mięśnie
Zestaw Bezpieczny Cykl na Masę
Testosteron u kobiet – rola, działanie
W organizmie kobiet testosteron występuje w zdecydowanie mniejszym stężeniu niż u panów, co jest uwarunkowane biologicznie. Pełni jednak wiele istotnych funkcji, odpowiadając między innymi za poziom libido oraz prawidłowe funkcjonowanie jajników.
Bardzo ważna w organizmie kobiety jest równowaga pomiędzy testosteronem a estrogenem. Odpowiednie stężenie testosteronu pozwala na zachowanie mineralizacji kości.
Badania wykazują również neuroprotekcyjnie działanie tego hormonu, co oznacza, że również w przypadku kobiet jego nieprawidłowy poziom może wywoływać wahania nastroju.
Może zainteresuje Cię także: Wysoki testosteron u kobiet – przyczyny i sposoby na jego obniżenie
Testosteron – normy dla kobiet i mężczyzn
Normy testosteronu zmieniają się w zależności od płci oraz wieku. Przyjmuje się jednak, że w przypadku mężczyzn norma wynosi:
- testosteron wolny: 174-902pmol/l
- testosteron całkowity: 12-40nmol/l
Odpowiedni poziom testosteronu u kobiet jest również bardzo ważny ze względu na jego wpływ na kobiecy organizm. Przyjmuje się, że normy wynoszą:
- testosteron wolny: 10,4-45,1pmol/l
- testosteron całkowity: 1-2,5nmol/l
Czytaj więcej: Prawidłowy poziom testosteronu a wiek
Objawy niskiego poziomu testosteronu w organizmie
Wśród objawów obniżonego poziomu testosteronu wymienia się przede wszystkim obniżony popęd seksualny. W przypadku mężczyzn również niekontrolowany przyrost tkanki tłuszczowej. Jednak lista schorzeń wywołanych przez niski poziom testosteronu jest zdecydowanie większa:
- nadciśnienie tętnicze;
- obniżenie libido;
- zmniejszenie mineralizacji kości i ich większa podatność na złamania;
- ryzyko osteoporozy;
- niższy poziom regeneracji zarówno powysiłkowej, jak i związanej z ciągłym zmęczeniem;
- obniżona odporność i zwiększona podatność na infekcje;
- stany depresyjne;
- zespół metaboliczny;
- problemy z pamięcią oraz koncentracją;
- zmniejszenie owłosienia u mężczyzn.
Prawidłowy poziom hormonu jest niezmiernie istotny dla utrzymania homeostazy organizmu, niezależnie od płci, czy wieku. Jak widać schorzenia jakie może wywołać obniżony poziom testosteronu są bardzo rozległe i czasem ciężko jest jednoznacznie połączyć objawy właśnie z tą przyczyną ich występowania.
Sprawdź: Testosteron – 6 sposobów na zwiększenie testosteronu
Nadmiar testosteronu – o czym może świadczyć?
Stężenie hormonu jakim jest testosteron nie powinno być również zbyt wysokie, ponieważ taki stan także nie będzie optymalny dla organizmu.
W przypadku kobiet może on wywołać:
- zespół policystycznych jajników;
- zaburzenia miesiączkowania;
- zmiany w budowanie ciała takie jak zwiększenie poziomu masy mięśniowej oraz ogólnej masy ciała;
- zwiększony poziom agresji oraz obniżenie tonu głosu.
Z kolei w przypadku mężczyzn podwyższony poziom testosteronu może wywołać:
- nasilone zmiany trądzikowe skóry;
- przerost gruczołu krokowego;
- wahania nastroju;
- zwiększony popęd seksualny;
- zbyt wysoki poziom krzepliwości krwi, który może wywołać problemy z krążeniem i prowadzić nawet do zakrzepów oraz zawałów;
- możliwość wystąpienia nadmiernej agresji zarówno w zachowaniu, jak i fizycznej.
Warto wiedzieć, że z nadmiarem testosteronu mogą wiązać się liczne problemy zdrowotne, nawet jeśli jesteśmy sportowcami. Z tego względu decydując się na terapie hormonalne, czy też cykle z wykorzystaniem sterydów trzeba pamiętać, że zawsze wiążą się one z ryzykiem.
Należy jednak zaznaczyć, że norma testosteronu może zostać naturalnie przekroczona w przypadku mężczyzn bardzo aktywnych seksualnie oraz cechujących się jego biologicznie podwyższonym stanem. Są to mężczyźni uznawani powszechnie za samców alfa, którzy najczęściej osiągają sukcesy zarówno w biznesie, jak i sporcie.
Zestaw Bezpieczny Cykl na Masę XXL
Za wysoki lub za niski poziom testosteronu u mężczyzn – przyczyny
Przyczyn nienaturalnego poziomu testosteronu w przypadku mężczyzn należy szukać w pierwszej kolejności przede wszystkim w stylu życia. Za jego stężenie odpowiada między innymi:
- prawidłowa ilość snu;
- dieta;
- poziom aktywności fizycznej;
- ilość tkanki tłuszczowej oraz masy mięśniowej;
- stres;
- ekspozycja na światło słoneczne;
- częstotliwość zbliżeń seksualnych;
- stosowanie używek takich jak alkohol oraz papierosy;
- choroby wątroby;
- wiek oraz stan zdrowia.
Nadmiar męskiego hormonu może być spasowany schorzeniami takimi jak guzy jąder oraz nadnerczy. Również przez nadczynności bądź niedoczynność przysadki mózgowej.
Zobacz: DHEA – co to jest, badanie, normy
Badanie testosteronu – kiedy należy wykonać?
Badanie testosteronu poleca się zrobić zwłaszcza w przypadkach:
- zaburzeń libido oraz problemów z potencją;
- gdy notujemy niepożądany spadek masy mięśniowej oraz masy ciała;
- diagnostyki niepłodności u mężczyzn oraz guzów jąder;
- gdy występują zaburzenia miesiączkowania;
- pogorszenia się samopoczucia oraz zaburzenia nastroju o charakterze depresyjnym u mężczyzn;
- występowania u kobiet objawów wiralizacji, łysienia typu męskiego, pojawienia się nadmiernego owłosienia na ciele, zmian w tonie głosu.
Na badanie można dostać skierowanie od lekarza endokrynologa lub ginekologa i jest ono wtedy refundowane. Decydując się na wykonanie badania na własną rękę należy liczyć się z kosztem rzędu 30-50 złotych.
Przygotowanie do badania
- Badanie poziomu testosteronu w przypadku mężczyzn do 45 roku życia należy wykonać przed godziną 10 rano. Wtedy naturalnie poziom testosteronu jest najwyższy. Pomiar stężenia powinien odbywać się dwukrotnie w celu porównania wyników, najlepiej o tej samej godzinie.
- Mężczyźni po 45 roku życia mogą przeprowadzić badanie do godziny 14 i nie powinno ono dać zafałszowanych wyników.
Czynniki mogące mieć wpływ na wynik badania
Czynnikiem mogącym wpłynąć na wynik badania jest przede wszystkim czas pobrania próbki krwi. Z tego właśnie względu warto wykonać badanie poziomu testosteronu dwukrotnie o tej samej godzinie.
Jak podnieść poziom testosteronu?
Istnieje wiele naturalnych metod podniesienia poziomu testosteronu u mężczyzn. Powszechnie stosuje się przede wszystkim różnego rodzaju suplementy diety, jednak coraz popularniejsza staje się także tak zwana terapia zastępcza przeznaczona dla mężczyzn, którzy cierpią z powodu obniżenia poziomu testosteronu.
Skoncentrujmy się jednak na naturalnych metodach podniesienia stężenia tego hormonu.
Czytaj: Jak zwiększyć poziom testosteronu?
Dieta na wysoki testosteron
Dieta odpowiada w olbrzymim stopniu za stan naszego zdrowia. Nie powinno zatem nikogo dziwić, że jej wpływ na poziom testosteronu jest bardzo istotny. Przyjmuje się, że w celu zachowania odpowiedniej produkcji testosteronu nie należy wprowadzać deficytu kalorycznego większego niż 10-20%. Dodatkowo należy pokrywać około 30% dziennego zapotrzebowania na energię ze zdrowych tłuszczy. Należy także również zapewnić podaż białka sięgającą 1,5-2g białka na kilogram masy ciała. Resztę kalorii zapewniamy ze zdrowych źródeł węglowodanów.
Prócz makroskładników bardzo ważne jest zapewnienie organizmowi odpowiedniej podaży mikroskładników odżywczych. Zwłaszcza:
- cynku;
- magnezu;
- witaminy D3
Plan dietetyczny jest bardzo ważny dla optymalnego poziomu testosteronu. Odpowiednia kompozycja składników pozwoli Ci zadbać o swój organizm, także pod kątem układu hormonalnego.
Zobacz: 6 potraw, które wpływają na wzrost poziomu testosteronu
Ćwiczenia wpływające na poziom testosteronu
Na poziom testosteronu wpływają ćwiczenia fizyczne. Przede wszystkim ćwiczenia siłowe. Im będą one angażować większą ilość grup mięśniowych do pracy tym lepiej.
Osoby, które nie lubią, bądź nie chcą wykonywać treningów siłowych mogą zastąpić je interwałami, które według badań powodują zbliżony wyrzut hormonu do ćwiczeń siłowych. Można również wykonywać inny rodzaj ćwiczeń, istotne jest to aby zapewnić organizmowi odpowiedni poziom aktywności, czyli minimum około 3 godzin w tygodniu. Najlepiej po około godzinie 3 razy w ciągu tygodnia.
Sprawdź: Plan treningowy zwiększający poziom testosteronu
Suplementacja – boostery testosteronu w praktyce
Istnieje wiele suplementów, które nazywane są mianem boosteru testosteronu, których zadaniem jest podniesienie jego poziomu. Warto wiedzieć, że ich rolą jest zwiększenie stężenia hormonu jedynie w biologicznych zakresach jakie osiąga dana osoba.
Wśród substancji, które posiadają liczne publikacje naukowe znajdują się:
- ashwagandha – która jest wstanie podnieść poziom testosteronu nawet o kilkanaście procent;
- witamina D3 – stanowiąca prohormon niezbędny w procesie produkcji testosteronu;
- cynk – wpływający na syntezę testosteronu.
Dodatkowo istnieje wiele substancji o charakterze adaptogennym i udowodnionym działaniu, które mogą nie tylko wspomagać produkcję męskiego hormonu ale również wpływać na inne aspekty zdrowotne, w tym potencję oraz zdolności psychofizyczne organizmu. Zaliczamy do nich:
- maca – żeń- szeń peruwiański, czyli roślinę wykorzystywaną w medycynie peruwiańskiej, zwiększającą libido;
- Tribulus terrestris – będący jednym z podstawowych składników boosterów;
- żeń-szeń koreański oraz syberyjski;
- DAA – kwas asparginowy;
- magnez.
Zobacz koniecznie: Najlepsze boostery testosteronu – ranking
Testosteron – najważniejszy męski hormon?
Testosteron stanowi najważniejszy hormon w męskim organizmie, który wpływa zarówno na aspekty fizyczne, jak psychiczne danej osoby.
Z punktu widzenia sportowego najistotniejszy jest wolny testosteron, który może być wykorzystany anabolicznie. Pomimo, że mężczyźni dążą do utrzymania jak najwyższego jego stężenia może on prowadzić do agresywnych zachowań.
Testosteron wpływa na praktycznie każdy aspekt życia zarówno mężczyzn, jak i kobiet.
Z tego względu wiedza o tym jaka dokładnie jest jego rola oraz w jaki sposób utrzymać go na odpowiednim poziomie może być kluczowa aby cieszyć się zdrowiem przez długi czas.
Podobne artykuły:
- Testosteron na regenerację – wpływ testosteronu na mięśnie
- Prawidłowy poziom testosteronu a wiek – normy testosteronu
- Hormon wzrostu – jak naturalnie podnieść jego poziom
- DHEA – co to jest, badanie, normy
- Jak podnieść testosteron przed treningiem?