Leptyna, czyli hormon sytości

Zdarza się, że kilka minut po posiłku dopada nas chęć na kolejny posiłek. Przyczyną może być nieodpowiedni poziom leptyny, która reguluje apetyt, uczucie głodu i sytości. Warto dowiedzieć się nieco więcej o roli, którą pełni w organizmie leptyna, by raz na zawsze uniknąć nieustannego uczucia głodu. Czy leptyna, hormon sytości, to klucz do beztłuszczowej sylwetki?

Czym jest leptyna?

Leptyna to hormon, składający się ze 146 aminokwasów i wydzielany przez adipocyty, czyli komórki tłuszczowe. Niewielkie ilości produkowane są także w błonie śluzowej żołądka, mięśniach i łożysku.

• Ściśle współpracuje z receptorami, znajdującymi się w podwzgórzu.
• Odgrywa niezwykle istotną rolę w regulacji procesów poboru i wydatkowania energii.
• Leptyna łączy się z receptorami w mózgu, doprowadzając w ten sposób do zahamowania wytwarzania neuropeptydu Y, który stymuluje apetyt.
• W ten sposób leptyna reguluje uczucie głodu i sytości, a także sprawia, że apetyt zostaje w porę blokowany.

Poziom leptyny w organizmie jest wprost proporcjonalny do ilości tkanki tłuszczowej. Oznacza to, że osoby szczupłe mają niski poziom leptyny, więc często odczuwają głód.

• W ten sposób organizm chce zachęcić te osoby do jedzenia i odłożyć kalorie w postaci tkanki tłuszczowej.
• U osób z większą ilość niechcianego tłuszczu występuje duże stężenie leptyny we krwi, więc apetyt jest bardziej ograniczony – organizm otrzymał już swoje zapasy i nie potrzebuje gromadzić ich więcej.

W teorii jest wszystko zrozumiałe, jednak w rzeczywistości często okazuje się inaczej. Przyczyną zjawiska może być leptynooporność – jedna z najpoważniejszych przyczyn nadwagi.

Leptynooporność

W normalnej sytuacji, duża ilość tkanki tłuszczowej w organizmie oznacza jednocześnie wysoki poziom leptyny, więc:

• uczucie sytości u takich osób powinno pojawiać się szybko,
• głód z kolei – rzadko.

Zdarza się jednak, że sygnały wysyłane przez leptynę są ignorowane przez mózg. Nie otrzymuje on informacji, że sytość została już osiągnięta – mózg myśli, że nadal jesteśmy głodni i natychmiast powinniśmy coś zjeść.

Leptynooporność prowadzi do zaburzeń pracy organizmu.

• Z jednej strony mózg nakłania nas, abyśmy jedli więc, obawiając się zagłodzenia.
• Z drugiej strony zmniejsza wydatki energetyczne, gromadząc tyle tkanki tłuszczowej, ile tylko jest możliwe.
• Nieprawidłowy poziom leptyny to krótka droga do nadwagi i otyłości.

Leptyna a efekt jojo

Warto wspomnieć o popularnym efekcie jo-jo, który również jest determinowany przez leptynę.

• Niektóre osoby, będąc bardzo zdeterminowane do utraty zbędnych kilogramów, wybierają diety o bardzo obniżonej podaży, niedostarczające nawet 1000 kalorii.
• W takiej sytuacji można oczywiście zgubić kilka kilogramów, choć w konsekwencji zdrowie organizmu jest zagrożone.
• Szczególnie uciążliwe są dolegliwości psychiczne: drażliwość, nerwowość, brak możliwości skupienia się, nieustanny głód i myślenie o jedzeniu.
• Trudno funkcjonować w ten sposób na co dzień.

Załóżmy, że uda się wytrwać miesiąc z taką dietą: siedem kilogramów spadło z wagi, więc można zjeść ciastko i zamówić pizzę. Niestety w międzyczasie, wraz z poziomem tkanki tłuszczowej, zdążył obniżyć się poziom leptyny, więc do mózgu docierają jeszcze słabsze sygnały. Jaki jest efekt?

• Uczucie sytości nie pojawi się długo, a wydatki energetyczne zostaną zmniejszone do zera.
• Każda nadprogramowa kaloria zostanie zachowana w postaci zbędnej tkanki tłuszczowej.

Skąd bierze się leptynoporność?

Nie istnieją jednoznaczne dowody naukowe, wskazujące na przyczyny leptynooporności. Paradoksalnie, jedną z przyczyn może być nadwaga. Stale podwyższony poziom leptyny, wynikający z dużej ilości tkanki tłuszczowej, może działać podobnie jak w przypadku insulinooporności – komórki stają się na niego odporne. Inna potencjalna przyczyna to stany zapalne. Oddziałują negatywnie na podwzgórze, przez co mogą powodować upośledzenie odbioru sygnałów. Inna możliwa przyczyna to wysoki poziom kwasów tłuszczowych we krwi.

Jak walczyć z leptynoopornością?

Przede wszystkim należy przyjrzeć się diecie.

• Pierwszym krokiem powinno być zmniejszenie ilości pokarmów hiperglikemicznych i insulinogennych. Dzięki temu już po kilku dniach poprawi się wrażliwość leptynowa.
• Istotne jest zmniejszenie ilości węglowodanów i cukrów w diecie, a zastąpienie ich zdrowymi, najlepiej białkowymi produktami i warzywami.
• Należy pamiętać, że nie należy stosować żadnych głodówek, a także lepiej postarać się obniżyć ilość trójglicerydów we krwi.

Ważny jest zdrowy tryb życia.

• Należy zadbać o odpowiednią ilość snu, ponieważ jego niedobory sprzyjają rozregulowaniu poziomu cukru i leptyny we krwi.
• Nie można zapominać o aktywności fizycznej – nie tylko pomoże zwiększyć wrażliwość leptynową, ale też poprawi samopoczucie i pozwoli w zdrowy sposób zrzucać tkankę tłuszczową.
• Należy także zadbać o wyleczenie wszelkich stanów zapalnych. Niezbędna może okazać się wizyta u lekarza. To one są powodem wielu współczesnych chorób. Wyleczenie przewlekłego stanu zapalnego z pewnością pomoże w walce z leptynoopornością.

Leptyna i leptynooporność

Walka z leptynoopornością nie jest skazana na porażkę. Można ją wygrać i odzyskać zdrową pracę układu, odpowiadającego za uczucie sytości i apetyt. Niezależnie od tego, ile czasu to zajmie, warto pamiętać, że zdrowy organizm to gwarancja dobrego samopoczucia i osiągnięcia swoich celów treningowych.

Podobne artykuły:

• Odpowiedź glikemiczna
• Redukcja tkanki tłuszczowej zimą?
• Chrom na odchudzanie – jakie tabletki wybrać?
• Przyprawy i zioła wspomagające odchudzanie
• Jak obliczyć tkankę tłuszczową?